Олий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта

Сифат айланалари 
ҳар ҳафта, юзага келган муаммоларни ва ўз 
ишларини муҳокама қилиш учун, йиғилишади, унга иҳтиёрий бошланғичдаги 
ходимлар киради. Кичик рационализаторлик гуруҳларининг фаолияти 
муаммолар ечимини ишлаб чиқиш ва қарорларни раҳбарлик билан бўлишиш 
учун ёрдам беради. Гуруҳларни назоратчи ёки ишлаб чиқариш ишчиси 
бошқаради. Масалан, 
Westinghouse Electric
корпорацияси 275 та сифат 
айланалари ва 25та ёрдамчиларга эга. Бу айланалар, консенсусга асосланган, 
“пастдан тепага” бошқарув тизимининг бир қисми ҳисобланади. 
3.
 
JITнинг Шимолий Америкача вариантлари. 
Юқорида келтирилган ёндашувларни Шимолий Америкада қўллаш жуда 
қийин. Америка ва Канада компаниялари одатда, “пастдан тепага” бошқарувига 
қарама-қарши бўлган, “тепадан пастга” бошқаруви ва режалаштириш 
тузилмаларини қўллайди. Америка ва Канада компаниялари исйонлар туфайли 
заифлашиб қолишган. 1997-йилда ишчиларнинг 
General Motors
компаниясига 
қилинган исйони Шимолий Америкадаги 20 дан ортиқ ходимларнинг бўшаб 
кетишига олиб келган.
Балки, 
JIT 
тизимининг 
барчаси 
ҳам 
АҚШ 
ва 
Канадада 
қўлланилолмаслиги мумкин, лекин япон фалсафасини ва JITга ёндашувини 
олишимиз мумкин ва керак. Албатта, АҚШда JIT тизимини қўллаш билан 
боғлиқ ишда (1035 дан) 86.4% респондентларнинг таъкидлашича, JIT соф 
фойданинг асосий қисмини олишга ёрдам берди. Ва сўровда иштирок 
этганларнинг фақат 5% дан ками JITнинг қўлланилишидан ҳеч қандай фойда 
кўрмаган. Ишлаб чиқариш цикли давомийлиги ўртача 59.4% га камайди. 
Изланишларнинг кўрсаткичи бўйича, 500 кишидан кам ходимларга эга 
ташкилотларга қараганда, 500 кишилик ва ундан ортиқ иш кучига эга 
ташкилотларнинг бари JIT бошқарув усулини доимий равишда қўллашади. 
Қўлланилаётган жараённинг катталиги ва туридан қатъий назар, JIT тизимидан 
фойдаланган ишлаб чиқариш АҚШ саноаткорлари учун қулай тарзда кўриб 
чиқилмоқда. 
Arvin
компаниясининг ишлаб чиқариш тизимининг умумий 
сифатини бошқариш америка компаниялари томонидан JIT тизими 
қўлланилишини муваффақиятли деб ҳисоблаш мумкин.
14
Европанинг кўп ташкилотлари ҳам JIT тизимини қўллашдаги 
афзалликларни баҳолади. 80 та европа заводларини кузатиш вақтида 
респондентлар, JIT тизимининг жорий этилганлиги туфайли, юзага келган 
қуйидаги яхшиланишларни белгилашди: моддий захиралар ўртача 50% га 
қисқартирилган, ишлаб чиқариш циклининг вақти 50 дан 70% гача 
камайтирилган, 50% дан кўпроқ (асосий ишлаб чиқариш ва ускуналарга 
14
S. Anil Kumar “Operation Management” New Age International(P), Limited Publishers ©2009 p.188 

---

46 
қўшимча инвестицияларсиз) ўзгартириш вақти камайтирилган ва 20 дан 50% 
гача ишлаб чиқариш кўпайтирилди.