O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus

«Parashutda sakrash» o„yini 
( 1-usul) 
Didaktik topshiriq: O„quvchilarning matematik topshiriqlarni bajarish 
jarayonidagi o„zlashtirish ko„nikmalarini puxtalash. 
O„yin topshirig„i: O„quvchilarni o„yin orqali topshiriqlarni to„g„ri va 
aniq bajarishga da
‗
vat etish 
O„yin bayoni: 
Bu o‗yinni qiziqarli qilib o‗tkazish uchun o‗qituvchi 
oldindan quyidagilarni tayyorlab qo‗yadi: Magnitli doska, qalin qog‗ozdan 
yasalgan parashutlar va misollar yozilgan varaqalar. Parashutlarning soni 
varaqlar soniga teng bo‗ladi. Magnit doskaga yopishish uchun parashut va 
varаqlarning orqa tomoniga magnit plastinkasi yelimlanadi. So‗ng o‗qituvchi 
o‗yin qoidasi bilan tanishtiradi. 
O‗yinda misollar og‗zaki bajariladi. Buning uchun, doskaning yuqori 
qismiga parashutlar, pastki qismiga esa misollar yozilgan varaqlar yopishtiriladi. 

---

65 
Bu o‗yinda ishtirok etishni istagan o‗quvchi doskadagi misol to‗g‗risiga javobi 
to‗g‗ri keluvchi parashutlarni qo‗yishi kerak. Qolgan o‗quvchilar esa, misolning 
bajarilishini kuzatib turadilar. Agar o‗quvchi misolni to‗g‗ri bajarsa, parashutda 
sakragan hisoblanadi va o‗qituvchi tomonidan rag‗batlantiriladi, baholanadi. Bu 
o‗yin ham o‗quvchilar uchun juda qiziqarli bo‗lib, ularni tez va to‗g‗ri 
hisoblashga o‗rgatadi. 
«Parashutda sakrash» o„yini 
(2-usul) 
Didaktik topshiriq: O„quvchilarning matemetik topshiriqlarni bajarish 
jarayonidagi o„zlashtirish ko„nikmalarini puxtalash. 
O„yin topshirig„i: 
o‗quvchilarni yana ham donolikka, zukkolikka, topqir-
likka chorlash.
 
O„yin bayoni: 
«Parashutda sakrash» o‗yinining ikkinchi turini ham tavsiya 
qilamiz. O‗yin o‗tkazishdan oldin o‗qituvchi quyidagilarni 
tayyorlab qo‗yadi: magnit doska, qalin qog‗ozdan yasalgan parashut, 
parashutlarning pastki qismini konvertga o‗xshatib yasash, varaqlarga misollar 
yozib qo‗yish, bu varaqlarni tez-tez almashtirib turish uchun qulaylik yaratish. 
Pastki qismiga esa javobi yozilgan varaq yopishtirilgan bo‗ladi. 
Bu o‗yin oldingi o‗yindan nimasi bilan farqlanishini o‗qituvchi musоbаqаni 
boshlamasdan oldin tushuntirib berishi lozim.
Buning uchun doskaning yuqori qismiga parashutlar, pastki qismiga esa 
parashutning konvertiga (cho‗ntagiga) yozilgan misollarning javobi yozilgan 
doirachalar yopishtiriladi. O‗quvchilаr bu o‗yin oldingi bajarilgan o‗yinning 
teskarisi ekanligini tez fаhimilаb oladilar. O‗quvchilarni doskaga chaqarib, sen 
qizil rangdagi parashut, sen esa sariq, sen yashil, sen jiggarrangdagi parashutsan 
deb ko‗rsatma beriladi. Parashutdagi misollarning javobi pastki qismdagi 

---

66 
doirachalarga joylashtirilgan. Kim javoblarni to‗g‗ri topsa, o‗sha o‗quvchi g‗olib 
hisoblanadi. Shu tariqa o‗yin bir necha marta takrorlanadi.
Bu o‗yin ham o‗quvchilarni chaqqonlikka, aqlini charxlashga undaydi.