«informatika va axborot texnologiyalari»

 
7. Paskal muhitida eng ko‗p uchraydigan xatoliklar
Dasturlarni EHM xotirasiga kiritish va bajarishda ayrim xatoliklarga yo‗l qo‗yilgan 
bo‗lishi mumkin. Qo‗yilgan xatoliklar xarakteri haqida Paskal kompliyatori standart axborotlar 
beradi. Ana shu axborotlarga qarab, yo‗l qo‗yilgan xatolikni aniqlab, bartaraf qilish lozim. 
Dasturda bitta ham xato qolmagandan keyingina uni EHM yordamida bajarib natijasini olish 
mumkin. 
Quyidagi jadvalda ana shunday xatoliklar ichida amaliyotda eng ko‗p uchraydigan 
xatoliklar, ularning mazmuni va bartaraf qilish yo‗llari tavsiya qilingan. 

---

146 
Paskal axboroti 
xatolikning mazmuni 
bartaraf qilish yo‗li 
― ― expected 
― ‖ o‗rtasida ko‗rsatilgan belgi 
etishmayapti 
― ― o‗rtasida ko‗rsatilgan belgini 
qo‗ying 
begin expected 
begin o‗rniga boshqa xizmatchi 
so‗z kelgan 
xizmatchi so‗zlarni to‗g‗ri qo‗ying 
boolean expression 
expected 
Mantiqiy ifodada "=" o‗rniga ":=" 
kelgan 
belgilarni to‗g‗ri qo‗ying. 
constant out of range 
Ruxsat etilgan diapazondan 
chetga chiqilgan 
ma‘lumotlar tipning diapazoni 
doirasida bo‗lishini ta‘minlang 
duplicate identifier 
Identifikator ikki marta aniqlangan identifikatorga boshqa nom bering 
division by zero 
nolga bo‗linish 
bo‗luvchining nolga teng 
bo‗lmasligini ta‘minlang 
error in expression 
qiymat berishda amal belgisi 
tushib qolgan 
tushib qolgan belgini o‗rniga 
qo‗ying 
file not found 
izlangan fayl yo‗q 
fayl adresining to‗g‗ri ekanligini 
tekshiring 
invalid numeric 
format 
kiritilgan ma‘lumot tipiga 
o‗zgaravchi tipi mos emas 
o‗zgaruvchining tipiga mos 
keladigan qiymat kiriting 
invalid qualifier 
e‘lon qilinmagan massiv 
elementidan foydalanish 
massivni to‗g‗ri e‘lon qiling yoki
element indeksini tekshiring 
line too large 
juda uzun satr 
satrdagi belgilar sonini 
kamaytiring 
syntax error 
mumkin bo‗lmagan belgi 
(apostrof o‗rnida qo‗shtirnoq 
kelgan bo‗lishi mumkin 
shu belgini yo‗qoting. 
type mismatsh 
o‗zgaravchi va uning qiymati 
tiplari mos emas 
o‗zgaravchi tipiga mos 
qiymatlar tanlang 
unknown identifier 
noma‘lum o‗zgaravchi 
o‗zgaruvchining tipini 
aniqlang 
unexpected end of file dastur oxirida END operatori 
yetishmayapti 
dastur oxiriga END 
operatorini qo‗ying