Buxoro davlat universiteti pedagogika fakul’teti texnologik ta’lim kafedrasi

 

---

116 
Nazorat savollari: 
1. Ust kiyimlar yeng turlari. 
2. Yeng avrasi uchiga ishlov berish usullari. 
3. Ochiq kesimli yenglar qanday tayyorlanadi ? 
4. Kesimsiz yenglarga ishlov berish usuli. 
5. Yeng o’tqazishga qo’yiladigan talablar. 
 Astar, isituvchi qatlam tayyorlash va ularni avraga ulash. 
 
Dars maqsadi: 
Astar, isituvchi qatlam tayyorlash va ularni avraga ulash 
texnologiyasini o’rganish. 
 
Tayanch iboralar:
tepa yelka tagligi, ort yelka tagligi ,qiyama taglik, qiyma
tagliklar, isituvchi qatlam
 
Reja: 
1. Tagliklar tayyorlash. 
2. Astar tayyorlash va uni kiyim avrasiga ulash 
3. Isituvchi qatlam tyyorlash va uni kiyim avrasiga ulash. 
1. Tagliklar tayyorlash. 
 
Ustki kiyimlarda tepa yelka tagligi, ort yelka tagligi va qiyama taglik 
bo’lishi mumkin. 
Tepa yelka tagliklari kiyimning yelka uchastkasiga tegishli shakl berish
va uning barqarorligini oshirish uchun ishlatiladi. 
Zig’ir tola gazlamadan ko’makchi andoza yordamida taglikning ikki 
qismi bichiladi. Ular orasiga konstruksiyasga bog’liq qalinlikda paxta qatlami
solinadi. Paxtaning qalinligi tagliklar qirqimlari tomon kamaya borib, yo’q 
bo’lib ketadi. Tagliklarni ichki tomonidan biriktirib tikish mashinasida yoki
siniq baxyaqtor mashinada taglikni oval shakldagi ziyiga parallel baxyaqator 

---

117 
yuritib qaviladi. Baxyaqatorlar oralig’I 5- 8 mm. Keyin taglik taxta 
qolipida yoki maxsus pressda dazmollab, shakli puxtalanadi. (83 –rasm a) 
Ort yelka tagliklari
palto
 
va jaketlarning ayrim modellarida kerakli 
hajm shaklini berish shuningdek gavda bukchayganligini yashirish maqsadida 
ishlatiladi. Tagliklar tashqi ziylarining o’lchami va shakli yeng o’mizining ort
qismi o’lchami va shakliga mos bo’lishi kerak. Ort yelka tagliklari vatindan
yoki sintetik paxtadan tikiladi. Buning uchun qotirma material detail ustiga
paxta qatlami solib, ichki qirqimlar tomonm asta-sekin yupqalashtira 
boriladi, detallar ustiga ikkinchi qotirma qatlami qoplanadi va ularni
biriktirib tikish mashinasida yeng o’mizi qirqimlariga parallel, oralig’I 15 – 
20 mm li baxyaqatorlar yuritib qaviladi. 
Qiyma tagliklar
kiyimga chiroyli tashqi ko’rinish berish va yelka
uchastkasi yengga silliq o’tib ketadigan bo’lishi uchun ishlatiladi. Qiyma
tagliklar polotnoni qavib tayyrolanadi. Bunda baxyaqator biriktirib tikish
mashinasida yoki siniq baxya mashinasida oralarini 20 – 30 mm li qilib,
oplotnoning uzunasiga va ko’ndalangiga yuritiladi. Qavilgan polotno andaza 
bo’yicha o’rish ipiga 45
0
burchak hosil qilib, arqoq bo’ylab yo’l-yo’l qilib 
kiritiladi.