To‘G‘ri burchkli parallelepiped va kub sinfda bajariladigan topshiriqlar

Uyda bajariladigan topshiriqlar 
1.
(Amaliy mashq) 
4-rasmda berilgan andozaga ko‘ra daftaringizga to‘g‘ri burchakli 
parallelepiped chizing. To‘g‘ri burchakli parallelepipedning uchlarini belgilang. 
Uning barcha uchlari, qirralari va yoqlarini yozing. Uning qaysi qirralari o‘zaro teng 
bo‘ladi? Uning qaysi yoqlari o‘zaro teng bo‘ladi? 

---

4 
2.
Eni 24 sm, bo‘yi 32 sm va balandligi 18 sm bo‘lgan to‘g‘ri burchakli 
parallelepipedning qirralari simdan yasaldi. Buning uchun qancha sim ishlatilgan? 
3. 
Qutini 5-rasmda tasvihangandek qilib bog‘lash uchun qancha ip kerak bo‘ladi? 
4. 
To‘g‘ri burchakli parallelepipedning o‘lchamlah 
a, b 
va 
с 
bo‘lsa, uning qirralari 
uzunliklari yig‘indisini hisoblash formulasini yozing. 
5.
Qirrasi 3 sm bo‘lgan kublardan 6-rasmdagi parallelepiped yasaldi. Hosil bo‘lgan 
parallelepipedning eni, bo‘yi va balandligini toping. Bu parallelepiped nechta kubdan 
tuzilgan? 
6.
Qirrasi 3 dm bo‘lgan yog‘och kub sirti qizil rangga bo‘yaldi (7- rasm). Shundan 
so‘ng u qirrasi 1 dm bo‘lgan kubchalarga bo‘lib arralandi. 
a) Natijada nechta kubcha hosil bo‘ldi? 
b) Ularning orasida nechtasining bir yog‘i, nechtasining ikki yog‘i va nechtasining 
uchta yog‘i bo‘yalgan bo‘ladi? Hech bir yog‘i bo‘yalmagan kubchalar ham hosil 
bo‘ladimi? 
7.
O‘lchamlah 12 dm, 21 dm va 14 dm bo‘lgan to‘g‘ri burchakli parallelepiped 
sirtining yuzini hisoblang. 
Narnuna: 
Yuqorida ko‘rilgan 1- rnisol. 
8.
8- rasmda tasvirlangan to‘g‘ri burchakli parallelepiped shaklidagi usti ochiq 
akvariumni yasash uchun nechta va qanday o‘lchamdagi shisha bo‘laklah kerak 
bo‘ladi? 

---

5 
9.
Qirrasi 6 sm bo‘lgan kubni bo‘yash kerak. Buning uchun qanday kattalikdagi 
yuzani bo‘yash kerak bo‘ladi? 
10.
9- rasmdagi jism nechta kubdan tashkil topgan? 
11.
Rangli qog‘ozning o‘lchamlari 16 sm va 6 sm. Bu qog‘oz qirrasi 4 sm bo‘lgan 
kubni yelimlab qoplash uchun yetarli bo‘ladimi? 
12.
Rangli qog‘ozning o‘lchamlari 12 sm va 8 sm. Bu qog‘oz eni 3 sm, bo‘yi 4 sm va 
balandligi 5 sm bo‘lgan parallelepipedni yelimlab qoplash uchun yetarli bo‘ladimi? 
13.
To‘g‘ri burchakli parallelepipedning o‘lchamlari: a) 6 sm, 9 sm va 13 sm; b) 8 
sm, 12 sm va 15 sm; d)4 sm, 21 sm va 30 sm bo‘lsa, uning sirti yuzini toping. 
14.
O‘lchamlari 9 dm, 15 dm va 18 dm bo‘lgan to‘g‘ri burchakli parallelepipedning 
sirtini bo‘yash kerak. Agar 1 dm
2
yuzani bo‘yash uchun 2 g bo‘yoq kerak bo‘lsa, 
parallelepiped sirtini bo‘yash uchun qancha bo‘yoq kerak bo‘ladi? 
15. 
10- rasmda to‘g‘ri burchakli parallelepiped berilgan. Uning uchlarini belgilang va 
barcha qirralan uzunligini toping. Bu qirralarning qaysilari o‘zaro teng bo‘ladi? 
Uning barcha yo‘qlarini yozing va o‘lchamlarini aniqlang. Bu yoqlardan qaysilari 
o‘zaro teng bo‘ladi? 
16.
Eni 12 sm, bo‘yi 25 sm va balandligi 13 sm bo‘lgan to‘g‘ri burchakli paralle-
lepipedning qirralari simdan yasaldi. Buning uchun qancha sim ishlatilgan? 

---

6 
17.
Qirrasi a ga teng bo‘lgan kub qirralari uzunliklari yig‘indisini hisoblash 
formulasini yozing. 
18. 
Rangli qog‘ozning o‘lchamlari 12 sm va 7 sm. Bu qog‘oz eni 4 sm, bo‘yi 6 sm va 
balandligi 2 sm bo‘lgan to‘g‘ri burchakli parallelepipedni yelimlab qoplash uchun 
yetarli bo‘ladimi? 
19.
To‘g‘ri burchakli parallelepipedning o‘lchamlari: a)3sm, 6 sm va 7sm; b) 11 dm, 
13 dm va 13 dm; d) 40 dm, 9 dm va 6 dm bo‘lsa, uning sirti yuzini toping. 
20.
O‘lchamlari 40 sm, 30 sm va 20 sm bo‘lgan to‘g‘ri burchakli parallelepiped 
shaklidagi taxta bo‘lagi sirtini bo‘yash kerak. Agar 1 dm
2
yuzani bo‘yash uchun 2 g 
bo‘yoq kerak bo‘lsa, parallelepiped sirtini bo‘yash uchun qancha bo‘yoq kerak 
bo‘ladi?