Tibbiyot instituti talabalari uchun

Axlat dog’ini tekshirish.
Bunday dog’lar ko’pincha jinsiy jinoyatga oid 
qidiruv ishlarida tekshiriladi. Dog’da axlat borligi mikroskop tagida hazm qilingan 
yoki qilinmagan ovqat qoldiqlarini topilishi, xarakterli mikroblar (ichak 
tayoqchasi, enterokokklar va boshqalar), gijja tuxumlari topilishi bilan 
aniqlaniladi. Axlatni turlarga va gruhlarga aloqadorligini bilishni imkoniyati yo’q, 
chunki bunda kerakli antigenlar emirilib ketadi.
Sut, og’iz suti, yo’ldosh oldi suyuqligi, pishloqsimon qoplama va 
birlamchi axlat dog’larini tekshirish.
Homiladorlik, tuqqandan va abortdan 
keyingi holatni hamda chaqaloq o’limini aniqlashga to’g’ri keladi. Bu dog’larni 
kelib chiqishini mikroskopik tekshiruvda topilgan har bir ob’ekt uchun xarakterli 
morfologik elementlarga qarab aniqlaniladi.
16.9.3. Organ va to’qimalarni tekshirish
589

---

Organlar va to’qimalar sud tibbiyoti ekspertizasining nisbatan kam 
uchraydigan ob’ektlari hisoblanadi. Bunda quyidagi savollar echiladi: organ va 
to’qimalarga aloqadorligini, turlarga bog’liqligini, aniqlash, guruhlarga xosligi, 
jinsiy aloqadorligi, organ va to’qimalarni homilador ayollarga taalluqligini 
aniqlash masalalariga alohida ahamiyat beriladi.
Ekspertizaning ob’ekti murdani bo’lingan qismlari yoki aviatsion halokat 
paytidagi katta qoldiqlari hisoblanilib, ularni odamga aloqadorligiga hech bir 
shubha tug’ilmaydi.
Bunday hollarda ekspertizaning maqsadi topilgan alohida bo’lakchalar bitta 
murdadan hosil bo’lishi mumkinligi yoki topilgan qoldiqlar aniq kishiga 
alokadorligini aniqlash hisoblanadi. Buning uchun ekspertiza ob’ektlarini jinsiy va 
guruhlarga xosligini aniqlashga to’g’ri keladi, shuningdek ularni homilador 
ayoldan kelib chiqishligi o’rganiladi.
Ekspertiza uchun mayda to’qima bo’lakchalari, jarohatlovchi predmetlarda 
hujayra qoplamalari, organ va to’qimalar taqdim qilinishi mumkin. Biroq ularning 
kelib chiqishini maxsus tekshiruvsiz aniqlab bo’lmaydi. Bunday hollarda 
ekspertizani oldida barcha yoki deyarli barcha ko’rsatilgan savollar turadi.
Organli-to’qima va to’qima hamda organlarning jinsiy alokadorligi va 
hujayra elementlari tsitologik usulda tekshiriladi. Qolgan savollar serologik 
tekshirishdan o’tkaziladi.