Qurilishda menejment

Oddiy aktsiyalar - 
xissadorlar yigilishida ovozga egalik huquqini beradi, unga 
olinadigan dividend mikdori esa, xo‘jalik jamiyatlarining yil davomidagi ish 
natijalariga boglik bo‘lib, boshka xech nima bilan kafolatlanmagan. 
Imtiyozli aktsiyalar-
egasiga xissadorlarning umumiy yigilishida ovozga ega 
bo‘lish huquqini bermaydi. 
Uning imtiyozi - 1 tomondan jamiyat xo‘jalik faoliyatiga boglik bulmagan 
xolda kafolatli daromad olish; 
Ikkinchidan, - xissadorlik jamiyatlar tugatilaetganda aktsiya Qiymatini birinchi 
navbatda olish imkonini beradi. 
Tadbirkorlik faoliyatida xozirgi kunda turli xo‘jalik assotsiatsiyalarining 
axamiyati katta. 
Xo‘jalik assotsiatsiyalari birgalikda xal etish uchun tadbirkorlar tomonidan 
tuzilgan ixtiyoriy birlashmadir. 
Bozor iqtisodiyoti sharoitida assotsiatsiyalar xilma-xil bo‘lib, ularga 
kuyidagilarni kiritish mumkin: 
a) Kontsern. Bu ilmiy -texnikaviy, investitsion tarkibiy, moliyaviy va tashki iktisodiet 
siyosatni xamda tegishli resurslarni markazlashtiruvchi assotsiatsiya hisoblanadi.
Kontsern tarkibiga(sanoat,transport,savdo, bank soxasi) turli tarmoklarga 
tegishli kuplab korxonalar ixtiyori asosida kiradi. 
b)Kontsortsum - ma‘lum ilmiy-texnikaviy, ekologik, investitsiya dasturini bajarish 
uchun 
ma‘lum muddatga yuzaga keltirilgan vaktinchalik assotsiatsiya 
hisoblanadi.Kontsortsum - tadbirkorlik faoliyatining turli yunalishlarida xamkorlikda 
ish yuritish., birgalikda buyurtma olish va bajarish maqsadida yuzaga keltirilgan 
mustakil xo‘jalik yurituvchi sub‘ektning vaktinchaolik ittifoki. 
v)Xolding- a‘zo korxonalar uchun moliyaviy markaz rolini uynovchi assotsiatsiya 
hisoblanadi. Uning uziga xosligi shundaki, unda korxonalar birlashmasidan ularning 
kapitali, foyda va daromadi birlashtirilib, ma‘lum maqsadga yunaltiriladi. Mohiyati 

---

jixatidan u turli tarmok korxonalarining (zavod, mexmonxona) konglomeratidan 
uyushmasidan iborat assotsiatsiyasidir. 
Xoldinglar: 

yirik korxonalarni davlat tassaruffidan chikarish va xususiylashtirish chogida 
ularning tarkibidan bulinmalarning huquqiy mustakil korxonalari sifati ajralib chikish 
yuli bilan; 

huquqiy mustakil korxonalar aktsiyalari paketlarini birlashtirish;