O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti

Topshiriq 
1-variant 
1. Radiatsiyaviy avariya hodisasi. 
2. Radiatsiyaviy avariya to‘g‘risida aholiga xabar berish tizimi vositalari. 
2-variant 
1. Radiatsiyaviy avariya to‘g‘risida aholini xabardor bo‘lgandan keyingi 
harakati. 
2. Odamlarni ko‘chirishga tayyorlash va ko‘chirish. 
Izoh:
Ushbu topshiriqni bajarishda guruh jurnalining toq nomeridan o’rin olgan 
talabalar birinchi variantdagi topshiriqni, jurnalning juft nomeridan o’rin olgan 
talabalar ikkinchi variantdagi topshiriqni bajaradilar. 

---

210
Amaliy mashg’ulot № 15 
Mavzu: 
Radioaktivlikni, aktivlikni, nurlanish dozasini o‘lchash birliklarini 
o’rganish.
 
Mashg’ulot maqsadi. 
Talabalarni radioaktivlikni, aktivlikni, nurlanish dozasini 
o‘lchash birliklari bilan tanishtirish. 
Radioaktivlik 
Atom yadrosining murakkab strukturaviy tuzilishiga ega ekanligini tasdiqlovchi 
yana bir hodisa radioaktivlikdir. Radioaktivlik fransuz olimi A.Bekkerel (1896-y.) 
tomonidan 
baxtli 
tasodif 
tufayli 
kashf 
etildi. 
Uran 
tuzi 
birikmalarini 
lyuminessensiyasiga quyosh nuri ta’sirini o‘rganish uchun tayyorlangan namuna 
(metall krest va uran tuzi birikmalari sepilgan fotoplastinka) fevral oyida havoning 
bulutligi tufayli qoldiriladi. Har ehtimolga ko‘ra, ikki kundan so‘ng ochilgan 
fotoplastinkada krestning aniq tasviri hosil bo‘ladi. Bu esa uranning hech qanday 
tashqi ta’sirsiz o‘z-o‘zidan g‘alati nurlanish chiqarishidan darak beradi. 
Atom yadrolarining o‘z-o‘zidan elementar zarrachalar chiqarib yoki radioaktiv 
nurlanish tufayli boshqa element yadrolariga aylanish xususiyati 
radioaktivlik
deb 
yuritiladi. 
Radioaktivlikning