Microsoft Word shaytanat1 ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
99
chiqsa, sovg‘a-salomlar ham Asadbeklar bo‘ynida. Unga sarflanayotgan pul Asadbek 
uchun arzimas bo‘lsa-da, keyingi paytda malol kelib, g‘ashlana boshlagan edi. Deputat 
o‘zining qudratli odam ekaniga ishona borib, Asadbeklarni mayda kissavurlar o‘rnida 
ko‘rayotganday edi. Asadbek bu badqovoqning ko‘zlarini moshday ochib qo‘yay, deb 
yurganida Elchin kelib qoldi. Qani, xalqim deb ko‘krakka urayotgan bu zot nohaq aziyat 
chekib kelgan shu xalq bolasiga qayisharmikan? 
Badqovoq deputat kirib g‘o‘drandi. Nima deganini eng ziyrak quloq ham ajratib 
berolmasa-da, salom berganini taxmin qilish mumkin edi. O‘tirganlar bunday 
salomlashishga o‘rganib qolishgani uchun bosh irg‘ab alik olishdi. Deputat Asadbek 
ro‘parasidagi bo‘sh o‘rindiqqa o‘tirdi. 
— Ahvollar qalay? — dedi Asadbek. 
— Yaxshi. Dunyoning ayrim mamlakatlarida... 
— Dunyoni qo‘ying. Televizorni biz ham ko‘rib yotibmiz. Uydan gapiring. Bola-chaqa 
omonmi? Juhud xotiningiz musulmon bo‘layotgan emishmi? 
— Ha, muslima bo‘ladi, namoz o‘qiyapti. 
— Aqlli odamsiz-da! Devor bo‘lmasa ko‘chani ham ko‘raversangiz kerak? — Asadbekning 
pichingi javobsiz qoldi. — Qizingiz ham namozxondir? 
— Endi o‘rganyapti. 
Asadbek o‘zaro suhbatlarda oilani sira eslamasdi. Shu sababli Orzubek ko‘nglida xavotir 
uyg‘ondi. 
— Qizingizning bo‘yi yetib qolibdi, deb eshitdim. Yigirmaga kirganmi? 
— O‘n to‘qqizda. 
— Ayni turmush quradigan payti ekan. Siz xalqparvar odamsiz. Xalqning aziyat chekkan 
bir bolasi bor, shuni kuyov qiling, qizingizga mana biz sovchimiz.  
— Qizim yosh, o‘qiydi, uzatish niyatimiz yo‘q. 
— Birodar, Bek akangiz so‘rayaptilar, a? — dedi Kesakpolvon, «Bek akangiz» degan 
so‘zga urg‘u berib. Uchtagina so‘zdan olam jahon ma’no uqish mumkin edi: «Bek 
akangiz uncha-buncha odamning orasiga tushmaydilar. Qizim baxtli bo‘lsin, desang 
ra’yini qaytarma», yoinki «Senga shunchalik yaxshilik qilgan odamga ters gapirib 
pushaymon yema», yoinki «Yaxshilik bilan bermasang, qizing qo‘lma-qo‘l bo‘lib ketishi 
ham mumkin, a?!» Orzubek Kesakpolvonning so‘zlaridan uchinchi ma’noni uqib, joni 
xalqumiga kelib qolganday bo‘ldi. Hamisha qovog‘ini uyub yurgani uchun vujudida 
uyg‘ongan g‘azab o‘tining alangasi yuzlarida sezilmadi. Boshqa odamlarday qizarmadi, 
bo‘g‘riqmadi, lablari uchmadi. Sirtga chiqish huquqidan mahrum alanga uni ichdan 
kemirardi. Bu haromxo‘rlarga (haromxo‘rlarga hamtovoq ekani xayoliga kelmadi) duch 
kelgan kunini la’natlaydi (ulardan ko‘rayotgan foydasini hisobga olmaydi). Ertaga katta 
amallar shohsupasiga  ko‘tarilishi mumkin bo‘lgan odamga (kimning zo‘ri bilan ko‘tarilar 
ekan?) bu xilda bezbetlarcha (!) muomala qilishlaridan bir g‘azablansa, o‘zining bu 
olchoqlar (!) oldida nochor o‘tirishidan o‘n g‘azablandi. Majlisda otashin nutqlar irod 
etuvchi, hatto zo‘r notiqlarni ham sarosimaga solib qo‘yuvchi xalq fidoyisi qay-      da-
yu, uchta muttaham (!)ga gapini aytolmay mum tishlab o‘tiruvchi nochor odam qayda! 
Nimadir deyishi kerak edi, qurbaqani bossang vaq deydi, harholda u qurbaqadan ming 
chandon ulug‘roq bir odam, vaqillaganda ham tuzukroq vaqillashi kerak. 
— Bek aka, umr savdosiga bunaqangi aralashish yaramaydi. Biz huquqiy jamiyat 
tuzmoqchimiz. Mana, o‘zingizning  qizingiz bor... 
Orzubek «qizingiz taqdiriga birov xo‘jayinlik qilishi yaxshimi?» demoqchi edi. Ammo 
«berdi»sini  aytib ulgurmadi. «Qizingiz bor...» degan gapni Asadbek «o‘sha odamga o‘z 
qizingizni bering», deb tushunib g‘azab bilan o‘shqirdi: 
— Menga qara, o‘, so‘tak! Sen bu yerda masala so‘qima. Uyingga borib juhud xotining 

---

Shaytanat (1-kitob). Tohir Malik