Logopedik ritmika

 
«Xayrlashish-salomlashish»
Bolalar harakatlarini musiqa bilan boshlab, musiqa bilan tamomlaydilar. 
Fazoda to‘g‘ri mo‘ljal olgan holda raqsli-o‘yin harakatlarni ifodali bajaradilar. 
Improvizatsiya ikki qo‘llab ushlangan holda yoki yakka holatda sahnadagi g‘oyani 
harakatlarda aks ettirib, juftlikda bajarish mumkin. 
Bolalar aylana bo‘ylab turadilar, aylana markazida esa Bilmasvoy va Buratino 
kiyimidagi ikki bola turadi. Har bir qahramon musiqasiga bolalar unng raqsini ijro 
etadilar. Aylana turgan bolalardan biri harakatlarini takrorlaydi va Bilmasvoy bilan 
Buratinoni improvizatsiya qilishni boshlashda va davom ettirishda o‘zinikini 
qo‘shadi. 
O‘ s m i r l a r v a k a t t a l a r u ch u n m a sh q l a r. 
Ritmni erkin harakatlar bilan ifodalash. Bu shunday bo‘lishi mumkin: 
4
3
(♫♪♪) – sakkizliklar belga urilgan ikki qarsak bilan (o‘ng va chap qo‘llarda); 
choraklarda ikki oyoqlab ikki marta sakrash bilan. 

---

4
4
(♪♪♫♫) – birinchi chorakda «bir» sanog‘iga o‘ng oyoq bilan o‘ng tarafga 
qadam tashlash, ikkinchi chorakda ikki sanog‘iga chap oyoqni o‘ng tarafga qo‘shish. 
Sakkizliklar o‘zining atrofida to‘rt marotaba sakrash bilan belgilanadi. 
To‘rt xil harakat o‘ylab topib, ularni 2-4 taktning boshida bajarish. 
Marsh musiqasi: yuzma-yuz holatda ikki qator bo‘lib tizilib turadilar. Har bir 
qatorda birinchi bo‘lib turgan o‘yinchi bir qadam oldinga chiqib turishi lozim. Kirish 
qismining ikki taktida harakat bo‘lmaydi. Qatorlardan birining boshlovchisi 
boshlang‘ich to‘rt taktda o‘zining to‘rt harakatini bajaradi, navbatdagi to‘rt taktda esa 
keyingi qator boshlovchisi o‘z harakatlarini bajaradi so‘ngra ikki qatordagi 
o‘yinchilar xam boshlovchi tomon ketma-ket holatda bir-biridan keyin o‘tirib oladilar, 
uning ketidan aylana ichiga qarab yuradilar (bu xarakat o‘nta takt davomida 
bajariladi). Har bir qatordagi birinchi raqamli bolalar qator oxiriga qarab yugurib 
ketadilar, ikkinchi raqamlilar esa ularning joylarini egallaydilar va barcha harakatlar 
qaytadan takrorlanadi. 
«Dirijyorlik»
(2-harbiy marsh, I.Shubert musiqasi) 
Boshlang‘ich holat – qo‘llar ikki tomonga ochilgan. Barcha frazalar takt ortidan 
boshlanadi. Birinchi takt faqat o‘ng qo‘lda dirijyorlik qilinadi. Ikkinchi takt faqat chap 
qo‘lda, navbatdagi ikki takt esa har ikkala qo‘lda dirijyorlik qilinadi. Ikkinchi 
qismdagi birinchi to‘rt takt dirijyorligi ikkala qo‘lda bilan bajarilishi kerakak. Avval 
bir bola dirijyorlik qiladi va boshqalarni unga yaqinlashishlariga, cheklanishlariga, bir 
joydan ikkinchi joyga o‘tishlariga yordam beradi. So‘ngra o‘zining harakatdagi 
improvizatsiyasini navbat bilan bajaradi.. 
Takroriy rasmga ega bo‘lgan biror-bir mehnat jarayoni harakatining 
improvizatsiyasi. O‘zining harakatidagi aksentini ko‘rsatishi, ojiz-bo‘sh qismlarini 
hisobdan chiqarishi, kuchli va kuchsiz momentlarning mazkur taqsimotiga mos 
keluvchi musiqa o‘lchovini aniqlash. Harakatga musiqiy yoki shovqinli bezak berish.