Logopedik ritmika

«Tovuq, jo‘jalar va lochin».
 
O‘yinchilardan biri tovuqni, ikkinchisi lochin, qolganlari esa jo‘jalarni aks 
ettiradilar. Jo‘jalar «tovuq» boshchiligida zalda yugurib yurishadi, va ozuqani 
«cho‘qilashadi». Shartli signalda «lochin» uchib chiqib, «jo‘jalarni» ovlay boshlaydi. 
Qo‘rqib ketgan jo‘jalar har tomonga qochadi «tovuq» jo‘jalarni ximoya qilib, 
lochinga tashlanadi, ularni esa uyiga (mel bilan chizib qo‘yilgan joy) boshlaydi. Agar 
lochin biror bir jo‘jani tutib olsa, uchib ketadi. Qo‘lga tushib qolgan jo‘ja o‘yindan 
chiqadi va «jo‘jalarni» ikkita «lochin» ovlaydi. O‘yin musiqa ostida o‘tkaziladi yoki 
musiqasiz. «Tovuq, qo‘rqib ketgan jo‘jalar, hamla qiluvchi va ovlangan jo‘ja bilan 
uchib ketayotgan lochin mavzusi». 
O‘yinchilar qo‘llaridan ushlashib, aylana bo‘lib turadilar, aylana o‘rtasiga ayiq 
chiqadi, uning boshidagi katta qalpoq ko‘ziga tushib turadi.Hamma birinchi kupletini 
kuylaydi. 
She’r:
Aylana bo‘ylab yuradilar va oxirgi so‘zini aytishda ayiq tomon qo‘l cho‘zadilar.
Tarbiyachi signal berishi bilan o‘yinchilardan birortasi «ayqni» chaqiradi, 
tovushni o‘zgartirish mumkin. Agarda «ayiq» uni kim chaqirganligini topib olsa, 
uning boshidan qalpog‘i olinadi, o‘zi esa biror bir shirinlik bilan (konfet yoki fanta) 
mehmon qilinadi. O‘yinni uch marotaba takrorlashda ham ayiq uni kim 
chaqirganligini topa olmasa, aylana chetiga boshqa bolalar yoniga borib turadi. 
15. IJODIY TAShABBUSKORLIKNI RIVOJLANTIRISh MAShQLARI 
Bunday mashqlarga dirijyorlik qilish, musiqa ostida erkin harakatlantiruvchi 
improvizatsiya, qo‘shiqlarning harakatlar orqali sahnalashtirilishi, asosiy planda ijod 

---

qilish ilgari surilgan musiqaviy harakat mashqlari. Tuzatish kursining boshidan ularni
yengillashtirilgan variantlarida xamda bolalar va kattalarning tasavvur va 
fantaziyalarini rag‘batlantirish bilan o‘tkazish muhimdir. Shuningdek, bunda 
xarakatda turlicha shakllantirilishi lozim bo‘lgan musiqaga va o‘zining ifodalanishida 
alohida xamda individual (yakka) harakatni talab etuvchi qo‘shiqlardagi, 
sahnalashtirish o‘yinlaridagi ba’zi bir qahramonlarning xususiyatlariga ham ahamiyat 
berish kerak. 
B o l a l a r u ch u n m a sh q l a r. 
Puflangan sharlar bilan birgalikda raqsga tushish (M.Rauxvergr musiqasi). 
Bolalar mustaqil ravishda ikki qismli musiqani farqlaydilar, musiqa sifati 
o‘zgarishi bilan bolalar harakatlarini o‘zgartiradilar. Puflangan sharlarni havoda 
silkitadilar va otib yuboradilar.