Ikki tillilik 2 tilni yoki

---

UzEnc

Bilingvizm

Bilingvizm, Ikki tillilik — 2 tilni yoki

muayyan adabiy til va uning dialektini

mukammal bilish.

Bu ijtimoiy talab yoki biror sabab bilan

yuzaga keladi. Uning tabiiy vujudga

kelishiga bir davlat hududida ikki va

undan ortiq xalq vakillarining jips

yashashi ham sabab boʻladi.

---

Bilingvist odam miyasi bir nechta sezilarli

afzalliklarga ega boʻladi. Baʼzilarini

hattoki koʻrish mumkin: kulrang

moddaning koʻproq zichlikga ega

boʻlishidir. Bundan tashqari ikkinchi tilni

ishlatganda miyaning baʼzi bir

qismlarining faollanishining koʻpayishi

kuzatiladi. Buni miyani charxlash deb

aytishimiz mumkin.

Hozirgi kunda bilingvizmning kognitiv

afzalligi juda tushunarli koʻrinadi. Ammo

oʻz vaqtida bu ekspertlarni lol qoldirgan.

XX asrning 60-yillarigacha ikki tillilik, tillar

orasida doimiy oʻtishga kerak boʻlgan

energiyani sarflagani uchun, bola

rivojlanishni sekinlashtiradigan toʻsiq deb

---

hisoblangan. Ushbu nuqtai nazar birinchi

navbatda notoʻgʻri boʻlgan ilmiy ishlarga

asoslangan edi. Oxirgi paytdagi

tadqiqotlar bir necha til bilish insonning

qaror qabul qilish, vazifalar oʻrtasida

oʻtish, eʼtiborni jamlash kabi fazilatlarini

rivojlanishiga olib kelishini tasdiqlab

berdi.

Oʻzbek mumtoz adabiyotining (Oʻrta

asrlar) koʻpgina vakillari ham oʻzbek, ham

fors tilini yaxshi bilganlar. Masalan,

Alisher Navoiy oʻz ona tili — turkiy til bilan

bir qatorda fors tilini ham juda yaxshi

bilgan. Bu tildagi asarlarini toʻplab devon

("Devoni Foniy") tuzgan. Bu devoni forsiy

---

til shoirlar, xususan, Jomiy tomonidan

yuksak baholangan.

Ikki tilda ijod qiladigan adiblar hozir ham

uchraydi. Jumladan, mashhur qirgʻiz

yozuvchisi Chingiz Aytmatov qirgʻiz va

rus tillarida erkin ijod qiladigan

yozuvchidir. Umuman ikki tillilik ijtimoiy

hodisa sifatida tillarning boyishi,

rivojlanishi, umumbashariy madaniy

saviyaning oshishiga muhim taʼsir

etuvchi omildir.

[1]

 Tillarning bir-biriga har

qanday taʼsir koʻrsatishi bilingvist

odamlar boʻlishini talab etadi.

Oʻzbekiston Respublikasida rus tili keng

oʻrganiladi va mamlakat hayotida oʻz

mavqei va oʻrniga ega. Mamlakat

---

aholisining katta qismi oʻzbek va rus

tillarini bilgani bois, ularni bilingvistlar

deb atasak boʻladi. Rus tili bilan birga

boshqa chet tillari ham oʻrgatilinmoqda.

1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-

yil

Ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib,

Ensiklopediyaga yordam berishingiz

mumkin.

Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak.

Manbalar

---

Matndan Creative Commons Attribution-

ShareAlike 4.0 International (CC BY-SA 4.0)

litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar

aksi koʻrsatilmagan boʻlsa).

"

https://enc.for.uz/w/index.php?

title=Bilingvizm&oldid=9709

" dan 

olindi 

Last edited 1 year ago by Qizil