Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги тошкент вилоят давлат педагогика институти ж. Ҳасанбоев, Ҳ. Сарибоев, Г. Ниёзов

қобилиятларини намоён этиш, интеллектуал жиҳатдан ривожини
таъминлаш ўзи хоҳлагаь касбини танлаш, уни мукаммал эгаллаб,
6
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

шу соҳада бахтиёр фаолият кўрсатиш учун моддий-маънавий, тар- 
биявий-дидактик шарт-шароит яратишдан иборагвдйр. Бу умумий 
вазифадан таълимнинг ҳар бир бўғини, тури ва босқичларининг 
ўзига хос вазифалари келиб чиқади.
Ушбу маънода педагогика фанининг вазифалари ҳам қуйида- 
гилардир:
Шарқ ва Ғарб халқлари яратган, халқ оғзаки ижодиётига 
асосланган педагогикаси, мутафаккир, маърифатпарвар педагог 
ва олимларнинг тарбияшуносликка доир илғор ғояларини ўрга- 
ниб, таҳлил қилиб, комил инсонни шакллантиришнинг қонун- 
қоидалари ва зарурий сифатларини аниқлаш;
Педагогика - тарбияшуносликдаги таълим-тарбия назария- 
сини ҳозирги давр хусусий методикаси билан узвийлик муаммо- 
ларини ишлаб чиқиш ва янги педагогик технология қонунларига 
амал қилиш;
Таълим-тарбия назариясидаги қоида, қонун, тамойил, ме- 
тод ва усулларни мактаб амалий ҳаёти билан боғлаб, бўлажак 
ўқитувчиларга ўргатиш;
Халқ таълимини бошқариш ва унга раҳбарлик масалалари- 
ни чуқур ўрганиб, бўлажак ўқитувчиларни қандай тайёрлаш му- 
аммоларини ҳал қилиш.
Дарҳақиқат, рус педагоги К.Д.Ушинский таъкидлаганидек, пе- 
дагогика фанининг энг муҳим вазифаси шахс ривожланишини ҳар 
жиҳатдан ўрганишдир ва ўқитувчининг ишда мувафаққият қозо- 
ниш шарти ўз ўқувчнларининг хислат ва хусусиятларини билиш- 
дир.
Хулоса қилиб шуни айтиш мумкинки, инсон камолоти унинг 
яшаш давридаги фаолиятига боғланган ҳолда ривожланади. Бола 
жуда ёшлигидан бошлаб катгалар ёрдамида ташқи муҳит билан 
аурли хил алоқада бўлади ва секин-асталик билан бу фаолият улар- 
нинг шахсий хусусиятларига таъсир этиб, шахс сифатида шакл- 
ланиб боради.
Умуман, педагогик жиҳатдан тўғри вахақсадга мувофиқ қилиб 
уюштирилган ҳар қандай фаолият бола шахсининг ақлий, ахло- 
қий эстетик, жисмоний ва иродавий ривожланишига ижобий таъ- 
сир этади. Раҳбарлик қилинмаган фаолият эса бир ёқлама ёки сал- 
бий ривожланиши мумкин.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Шундай қилиб, инсон тараққиётининг илмий концепцияси инсон 
камолотига таъсир этадиган омилларни таҳлил этиб, инсон камоло- 
ти ва унн шахсини шакллантиришни ягона бир бутун нарса эканли- 
гини таъкидлайди.