Mavzu: tabiiy resurslar: tuproq, suv, O’simlik va hayvonlarni muhofaza qilish

---

 
 
 
 
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI 
OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI 
FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI 
TABIIYOT-GEOGRAFIYA FAKULTETI 
 
Ekologiya yo’nalishi 331-guruh talabasi 
Sobirov Jahongirning 
 
,,Umumiy ekologiya” fanidan 
,,Tabiiy resurslar va ularni muhofaza qilish’’ 
mavzusidagi 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Bajardi: Sobirov J

Qabul qildi: Ahmedova D 

---

- 2 - 
REJA 
 
1. Tabiiy resuslar haqida tushuncha 
2. Tuproq tabiatning eng muhim boyligi. 
3. Suvning tabiatdagi roli va undan foydalanish. 
4. O’simlik va hayvonot dunyosi hayot manbai
5. Tabiiy resurslardan oqilona foydalanish va
muhofaza etish yo’llari 

---

- 3 - 
Tabiiy resurslar insonlarning yashashi uchun eng 
zarur vosita bo’lib uni inson tabiatdan oladi. Resurs 
frantsuzcha so’zdan olingan bo’lib “yashash vositasi ” 
demakdir. Inson tabiiy resurslarsiz ishlab chiqarish 
faoliyatini amalga oshira olmaydi. CHunki inson 
mehnat faoliyati tufayli oziq-ovqat, kiyim-kechak, 
yoqilg’i va energetika xom ashyolarini, suvni va boshqa 
zarur 
vositalarni 
tabiatdan 
oladi. 
TABIIY RESURSLAR

Tabiatda mavjud bo
’lgan,insonlar
tomonidan yaratilmaydigan,jamiyatning
moddiy va ma
’naviy ehtiyojlarini qondirish
uchun xizmat qiladigan tabiiy
obyektlarga,sharoit va jarayonlarga aytiladi.

---

- 4 - 
Tuproq tabiatning eng muhim boyligi bo’lib, yer 
ustining eng ustki g’ovak, unumdor qismidir. Tuproq 
orqali moddalarning litosfera bilan atmosfera orasidagi 
o’zaro aloqasi sodir bo’ladi. SHamol natijasida tuproq 
ustidan ko’tarilgan chang to’zonlar atmosferaga yetib 
havo tiniqligini buzadi.
Yer yuzasiga quyoshdan kelayotgan yorug’ik 
energiyasi taosirini kamaytiradi, yog’inlarning vujudga 
kelishiga taosir ko’rsatadi. Atmosferadan esa tuproq 
ustiga har xil zarrachalar tushib, tuproq o’simlik va 
hayvonlar olamiga turlicha taosir ko’rsatadi.
Tuproq o’simlik hayvon va mikroorganizmlar bilan 
murakkab ekologik sistema (biogetsenoz)ni vujudga 
keltiradi. 
Tuproqning 
kishilik 
jamiyati 
ularning 
ahamiyati shundan iboratki, u o’z-o’zini tozalash 
xususiyatiga ega bo’lib, tabiatdagi iflos narsalarni 
(moddalarni) biologik yo’l bilan tozalaydi va 
neytrallashtiradi. Demak, tuproq xalqining bebaho tabiiy 
boyligi va insonning yashashi uchun zarur bo’lgan hayot 
manbaidir. 

---

- 5 -