1. Gaz zarrachalari to‘xtovsiz betartib harakatda boiadi. Zarrachalar bir yo‘nalishda harakatlanmaydi. Ularning hamma yo‘nalishIarda harakatlanish ehtimolligi bir xil

Gazlarning molekular kinetik nazariyasiga quyidagi prinsiplar
asos qilib olingan:
1. Gaz zarrachalari to‘xtovsiz betartib harakatda boiadi. Zarrachalar bir yo‘nalishda harakatlanmaydi. Ularning hamma yo‘nalishIarda harakatlanish ehtimolligi bir xil.
2. Zarrachalar harakatlanayotganda elastik sharlarqonuniga muvofiq bir-biriga va idish devorlariga uriladi, bu to‘qnashuvlarda energiya almashinuvi sodir boimaydi.
3. Zarrachalarning bir to‘qnashuvdan ikkinchi to‘qnashuvga o'tgan y o ii (erkin harakatlanish masofasi) zarrachaning oichamlaridan ancha katta boiadi. Shu sababli zarrachaning massasi m boigan matematik miqtalar sifatida qarash mumkin. Tabiatda va texnikada ko'pincha gazlar aralashmasi bilan ish
ko‘rishga to'g'ri keladi. Masalan, o‘simlik va hayvonlar havodan nafas oladi. Havo esa gazlar aralashmasidir. Tuproqdagi havo ham azot, kislorod, argon, uglerod (VI oksid) kabi gazlar aralashmasidan
iborat. Gazlar aralashmasida past va o'rtacha bosimlarda har qaysi gaz o'zining xossalarini saqlab qoladi. Gaz aralashmalari uchun parsial bosimlar qonuni (Dalton qonuni) katta ahamiyatga ega.
Gazlar aralashmasining umumiy bosimi uning tarkibiga kiruvchi gazlar parsial bosimlarining yig'indisiga teng. Aralashma tarkibiga kiruvchilar har qaysi gaz aralashma turgan hajmni egallaganda qancha
bosimni ko'rsatsa, shu bosim ana shu gazning parsial bosimi deyiladi. Metall kristall panjarada musbat ionlar tebranib turadi: musbat ionlar orasida erkin elektronlar barcha yo‘nalishlarda harakatda boiadi. Bu elektronlar panjara ichida bir iondan ikkinchisiga bemalol o‘tib yurganligi sababli erkin elektronlar deyiladi. Metallaming elektr, issiqlik o ‘tkazuvchanligi magnit xossalari va metallar uchun xos boigan boshqa xususiyatlari ana shu erkin elektronlar tufaylidir. Elektronlar bir atomdan ikkinchi atomga o‘tib yurib, go'yo ulami o'zaro bogiaydi, bunday bogianish ham anchagina puxta boiganligi sababli har qanday deformatsiyaga bardosh beradi. Shuning uchun metallarning bolg‘alash, yupqa list qilib yoyish, ingichka sim tarzida cho‘zish mumkin, bunda uning ichki tuzilishi o ‘zgarmaydi. Kristallning har bir zarrachasini (molekula, atom yoki ionni) qurshab turadigan va u bilan o‘zaro ta’sirlashadigan zarrachalar
soni shu kristall panjaraning koordinatsion soni deyiladi. Koordinatsion son, odatda, 3, 4, 6 va 8 ga teng boiadi. Kristall panjarani hosil qiluvchi ionlarning oichamlari bir-biridan qancha kam farq qilsa, panjaraning koordinatsion soni shuncha katta boladi. Masalan, metallarda 12 gacha yetishi mumkin. Kristall panjaraning puxtaligi va barqarorligi uni hosil qiluvchi ionlar, atomlar yoki molekulalar orasidagi o‘zaro ta’sir kuchlariga bogliq boiadi. Zarrachalar orasidagi o‘zaro ta’sir kuchlari muayyan miqdor energiya bilan xarakterlanadi, bu energiya kristall panjaraning energiyasi deyiladi.