O adim gi dunyo tarixi bo yicha xrestom atiya: tarix о ‘qituvchilari

X eroneya (er. avv. 338-yil) jangi arafasida Afina davlati va
M akedonivaning kuchlari
D em osfen. Nutqlar, XVIII
(234) Bizni d a v latim iz kuch ig a k e lg a n d a uni oro llar aholisi tashkil 
qilar e d i-h a m m a si em as, eng zaiflari, chunki X ios ham , Rodos ham, 
K e r k ir a 1 ham
biz bilan e m a s edi, bizda pul oMponi 45 talantgacha 
yetdi, ha u oldindan y i g ‘ ilgan edi; g o p iitlar ham va su v o riy lar bizni 
o ‘zim iz n ik id a n tashqari bitta ham y o ‘q edi. Biz uchun en g dahshatlisi, 
d u s h m a n la rg a q o ‘l keladigani bu o d a m la r2 bizga aynan m egaraliklarga, 
fivaliklarga, e vbeyliklarga nisbatan d o ‘stona tu y g 'u s i d a n k o 'r a dush- 
m anlik t u y g ‘ularini uqtirdilar.
(235) Bizni davlatimizning ishlari sluinday ahvolda edi, hech kim bunga 
e ’tiroz bildira olmas edi. Qarang. biz bilan urush olib borayotgan Filippda 
qanday edi. Birinchidan, u o ‘z q o ‘l ostidagilarga to ‘la qonli hokimlik qildi, 
bu urush ishlarida hammasidan eng muhimidir. Keyin uning odamlari, o ‘z 
q o ila r id a n qurolni q o ‘ymaydilar. Keyin pul mablagMari unda m o 4 - k o ‘l 
edi va u lozim topgan ishni qildi, shu bilan birga bu to ‘g ‘risida oldindan 
e ’lon qilm adi... qonunga xiloflik uchun ayblov b o ‘yicha sudlashmadi, 
hech kim ga hisobot berishi kerak em as edi, o'z i hammani ustidan hukmdor, 
bir s o ‘z bilan aytganda y o ib o s h c h i, x o ‘jayin edi.
(2 3 6 ) M en esa, unga qarshi y ak k a m a -y a k k a q o ‘yilib (va buni ham 
adolatli ajrim qilish kerak), kim ni ustidan hokim iyatga ega edim ? Hech 
nimani ustidan? Axir, eng avvalo, nutqlar bilan xalq oldiga chiqish 
huquqi, m en in g ixtiyorim da b o 'lg a n y ag o n a edi bu, siz m en g a buni unda 
m aosh oladigan kishilar bilan bir xil darajada berdingiz, ular m endan 
yuqori b o ‘lishga erishdilar, (bunday hodisalar har qanday m unosabat 
bilan tez-tez b o ‘lar edi), buni siz, o ‘z dushm anlaringiz foydasiga 
Y ig ‘ilishdan tarqalish oldidan q aror qildingiz. Lekin, baribir bizning 
ahvolim izdagi bunday noqulayliklarga qaramay, men evbeyliklarni, 
axeylar, korinfliklar, fivaliklar, megaraliklar, levkadlarni, kerkiralarni siz 
bilan ittifoqqa tortdim -ularning barchasidan, fuqaro kuchlaridan tashqari 
u m u m a n o ‘n besh m in g y o lla n m a askarlar va ikki m in g otliqlam i t o ’plash 
m um kin bo'ldi. Pulni k o ‘proq t o ‘plashga harakat qildim.