Меҳнат таълими фанидан 5-7 синфлар учун ёғочларга ишлов бериш

Duradgorlik bolg‘alari va yog‘och to‘qmoq
. Yog‘och qismlarni yig‘ishda 
iskanalar yordamida o‘yish-teshish ishlarini bajarishda duradgorlik bolg‘alari va 
Yog‘och to‘qmoqlardan foydalaniladi. 
Duradgorlik 
bolg‘alari kvadrat, 
doira muhrali bo‘lib, 
uchki qismi har xil 
ko‘rinishda bo‘ladi. 
Ayrim bolg‘alarning 
uchki 
qismi 
mix 
sug‘irishga 
moslangan. 
Duradgorlik 
bolg‘alarining muhrasi tekis va silliq bo‘lishi, qavariq va ezilgan joylari bo‘lmasligi 
kerak. Qavariq va ezilgan muhrali bolg‘alar Yog‘och sirtini ezib, tekisligini buzadi. 
Yog‘och qismlarni biriktirish, jipslash hollarida bolg‘a urilayotgan sirtlar 
ezilmasligi uchun ularning ustiga qattiq Yog‘ochlardan ehtiyot taxtasi qo‘yiladi. 
Qismlarni mixlash yo‘li bilan biriktirishda mixning sirtga tik qoqilishiga, ularning 
egilib yog‘ochni ezib qo‘ymasligiga e’tibor beriladi. Mix kallagini yog‘ochga 
bolg‘alab botirilmasdan balki uning ustiga sumba qo‘yibqoqiladi. Aks holda 
bolg‘aning notekis tushishi oqibatida sirt ezilib qoladi. 
Iskana bilan o‘yish-teshish ishlarini bajarishda dastani ezib qo‘ymaslik uchun 
bolg‘a o‘rnida yog‘och to‘qmoqdan foydalanish ma’qul. Yog‘och to‘qmoqning 
muhrasi katta va tekis bo‘lib, iskana dastalarini, yog‘och sirtlarini ezmaydi, uning 
yordamida 
bolg‘alash qulay. Ayniqsa yosh duradgorlar o‘yish-teshish 
vaqtidabolg‘ani qo‘llariga urib olmasliklari uchun ko‘zlarini dastadan olmaydilar, 
tig‘ga esa e’tibor bermaydilar. Buning natijasida iskana rejadan chiqib, Yog‘ochni 
Duradgorlik bolg’alari va yog’och to‘qmo: 
a-kvadrat muhrali; b-doiraviy muhrali bolg’alar; v-yog‘och to‘qmoqlar 

---

43 
o‘yib qo‘yadi. Shuning uchun buyumlarni yig‘ish, qismlarning jipsligini ta’minlash, 
iskanalar bilan ishlashda yog‘och to‘qmoqdan foydalaniladi. 
Yog‘och to‘qmoqlar qayrog‘och, chinor, akatsiya, tut kabi qattiq pishiq 
yog‘ochlardan randalab yoki Yog‘och ishlanadigan tokarlik stanogida yo‘nib 
tayyorlanadi. 
Ombur. 
Mixlab biriktirilgan buyumlarni qismlarga ajratishda va notug‘ri 
qoqilgan mixlarni sug‘urishda duradgorlik omburidan yoki mix sug‘urgichlardan 
foydalaniladi. Mixlarni sug‘urishda yog‘och sirtini ezib qo‘ymaslik uchun ombur va 
mix sug‘urgichlarning ostiga ehtiyot taxtasi qo‘yiladi.