Microsoft Word rizyozus solihiyn ziyouz com doc

278-bob 
Bergan narsasini minnat qilishdan qaytarilgani to‘g‘risida
Alloh taolo: 
«Ey mo‘minlar, bergan sadaqalaringizni minnat va ozor bilan yo‘qqa 
chiqarmang» 
(Baqara surasi, 264-oyat); 
«Mollarini Alloh yo‘lida sarflab, so‘ngra bergan narsalariga minnat va ozorni 
ergashtirmaydigan zotlar uchun Parvardigorlari huzurida ulug‘ ajr bordir» 
(Baqara surasi, 262-oyat), deb aytgan. 

---

Riyozus solihiyn. Abu Zakariyo Yahyo ibn Sharaf Navaviy 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
278
1587/1. Abu Zarrdan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.): «Uch toifa kishi borki, 
Alloh qiyomat kunida ularga gapirmaydi va ularni oqlamaydi hamda ular uchun alamli 
azob bordir», deb uch bora shu so‘zni aytdilar. Shunda Abu Zarr (r.a.): «Hasrat-
nadomatda qolgurlar, ular kimlar o‘zi?» deganlarida, Rasululloh (s.a.v.): «Kiyimlarini 
mutakabbirlik uchun uzun qilib kiyuvchilar, minnat qiluvchilar va molini yolg‘on qasamlar 
bilan o‘tkazuvchi kishilar», deb aytdilar. Imom Muslim rivoyati. 
Muslimning boshqa rivoyatlarida «Ishtonini va ko‘ylagini takabburona uzun qilib 
kiyuvchilar» bo‘lib kelgan. 
 
279-bob
Faxrlanish va haddan oshishdan qaytarilgani haqida 
Alloh taolo: 
«Bas, sizlar o‘zlaringizni poklamay qo‘ya qolinglar. Uning O’zi taqvodor 
bo‘lgan kishilarni juda yaxshi bilguvchidir»
(Van-najm surasi, 32-oyat); 
«Faqat odamlarga zulm qiladigan va yerda nohaq haddilaridan oshadigan 
kimsalar 
(ni ayblash va zulm-u zo‘ravonliklari uchun jazolash)gagina 
yo‘l bordir. Ana 
o‘shalar uchun alamli azob bordir» 
(Sho‘ro surasi, 42-oyat), deb aytgan. 
1588/1. Iyoz ibn Himordan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.): «Albatta Alloh 
taolo menga tavozu’li bo‘lmoqni va biror kishi boshqa bir kishiga jabr qilmasligini hamda 
maqtanmasligini vahiy qildi», deb aytdilar. Imom Muslim rivoyati. 
1589/2. Abu Hurayradan (r.a.) rivoyat qilinadi. Rasululloh (s.a.v.): «Agar bir kishi 
odamlar halok bo‘ldi (ya’ni, buzilib ketdi), desa, o‘sha kishining o‘zi hammadan ko‘proq 
halok bo‘lguvchidir», dedilar. Imom Muslim rivoyati. 
Bu rivoyat mana shu ma’noda mashhurdir. Bu yerda o‘z nafsiga ajablanib odamlarga 
past nazar ila qarash, ularga nisbatan o‘zini baland tutib bunday deyish harom 
sanalmoqda. Lekin odamlar din ishlarida kamchilikka yo‘l qo‘yganda ularning ahvollariga 
qayg‘urib bunday so‘zni aytishning zarari yo‘q. Mashhur imomlardan Molik ibn Anas, 
Xattobiy, Humaydiy va boshqalar bu hadisni shunday sharhlashgan. Men bu haqda «Al-
Azkor» kitobida so‘z yuritganman.