Umumiy fizika kursi (ii-tom)

2
)
8
>-
« а
143- р а ем . 
И он ни 
у р а б
т у р г а н
с у в
м о л е к у л а л а р и .
И о н н и н г р а д и у с и н и 2 - Ю ~ 3 
с м
а т р о ф и д а д е б ол сак,
А
и ш нин г к а т т а л и г и 3 
э в
т а р т и б и д а э к а н л и г и н и т о п а ­
миз.
И о н н и н г э р и т м а д а г и э н е р г и я с и н и я н а д а ан и ц р о ц
т о п и ш у ч у н ион би лан у н и у р а б т у р г а н м о л е к у л а л а р ­
ни нг у з а р о т а ъ с и р и н и б а т а ф с и л р о ц кУриб ч и циш к ер а к .
Э р и т у в ч и с и ф а т и д а энг куп 
у ч р а й д и г а н су в уч 
а т о м л и ц у т б л и м о л е к у л а л а р д а н т а ш к и л топган. Д а с т л а б
я к к а ион олиб у н г а с у в н и н г о л т и т а м о л е к у л а с и н и сим- 
м е т р и к р а в и ш д а я ц и н л а ш т и р а м и з (143- р аем ). И о н н и н г 
з л е к т р май до ни т а ъ с и р и д а с у в н и н г ц у т б л и м о л е к у л а л а ­
р и ион з а р я д и и ш о р а с и цандай б у л и ш и д а н ц а т ъ и
на- 
з а р ио нга т о р т и л а д и , чу н ки ц утб ли м о л е к у л а л а р д ам м а 
в а ц т ион га ц а р а м а - ц а р ш и з а р я д л и у ч и би лан ц а р а б о лад и. Ион ва с у в м оле- 
к у л а л а р и н и н г у з а р о п о т ен ц и а л э н е р г и я с и м о л е к у л а л а р ионга я ц и н л а ш га н
с а р и к ам а я б о р а д и , бу э н е р г и я 144- р а е м д а г и э г р и чи зи ц н и н г 
ab
п а са ю в ч и
цисми би лан т а с в и р л а н а д и .
г
м а с о ф а н и н г ц и й ­
м ат и е т а р л и ч а к и ч и к л а ш г а н д а ц у т б л и м о л е ­
к у л а л а р би лан ион о р а с и д а г и т о р т и ш и ш к у ч и
и т а р и ш и ш к у ч и га у т а д и в а п о т е н ц и а л э н е р г и я
Уса б о ш л а й д и (144- р а е м д а г и э г р и ч и зи ц н и н г
c d
цисми). Ион б и л а н м о л е к у л а л а р о р а с и д а г и
м ас о ф а н и н г м у ай я н ц и й м ат и д а п о т е н ц и а л э н е р ­
гия мини мум ц и й м ат и г а э г а б у л а д и ва м о л е ­
к у л а л а р ион а т р о ф и д а т у р г у н ж о й л а ш а д и л а р .
И о н г а о л т и т а м о л ек у л а н и эм ас, б а л к и ион а т ­
р о ф и д а и к к и -у ч м о л ек у л а ц ал и н л и ги д аги цобиц
д о си л ц и ли ш у ч у н е т а р л и со н д а г и м о л е к у л а ­
л а р н и н г о л т и т а
г р у п п а с и н и я ц и н л а ш т и р и ш
м у м к и н . Б у до л д а д ам п о т ен ц и а л э н е р г и я э гр и
ч и зи ги 144- р а е м д а к у р с а т и л г а н д е к , л ек и н б у н ­
д а м ини м ум я н а д а ч у ц у р р о ц б у л а д и . И о н ат- 
р о ф и д а г и м ай д о н ку ч л а н г ан л и ги м ас о ф а кат - 
т а л а ш г а н с ар и т е з к а м а й и б б о р г а н л и г и с а б а б ­
ли, м о л е к у л а л а р н и я н а д а
к у п а й т и р и ш п о т е н ­
ц и ал чи зицни кам у з г а р т и р а д и . Е т а р л и м ицд ор- 
д а м о л е к у л а л а р ц у ш и ш
би лан то м ч и и ч и д а
ж о й л а ш г а н ион д о с и л ци ламиз. Ш у н д а й цилиб, ио нни э р и т у в ч и и ч и г а к и р и т -
г а н д а ион э н е р г и я с и н и н г у з г а р и ш и 144- р а е м д а т а с в и р л а н г а н д а г и г а у х ш а ш
п о т е н ц и а л э гр и чи зи ги м и н и м у м и н и н г ч у ц у р л и г и билан к у р с а т и л а д и . Э р и ­
т у в ч и и ч и д а ги ионнинг
п о т е н ц и а л э н е р г и я с и я н а (1) ф о р м у л а би лан иф о- 
д а л а н и ш и му мкин; ф а ц а т эн д и е д и э л е к т р и к д о и м и й н и н г ци ймат и, э р и т у в ч и
д и э л е к т р и к д о и м и й с и н и н г о д а т д а г и м а к р о с к о п и к йул би лан т о п и л га н ц и й м а- 
т и д а н б и р ц а д а р ф а р ц л и бу лади.
б о г л ан и ш и .

---

*
Ж у д а к у ч с и з э р и т м а д а и о н л а р н и н г у з а р о т а ъ с и р и н и н а з а р г а о л и ш н и н г
з а р у р а т и йук. Б и з дам б у н д а й у з а р о т а ъ с и р н и
н а з а р г а ол м ад и к . Х а р б и р
ион э р и т у в ч и н и н г ф а к а т