Urganch davlat universiteti bioinjeneriya va oziq-ovqat xavfsizligi fakulteti «biotexnologiya»

2-gurux. Tetrasiklinlar
- ushbu antibiotiklariga: xlortetrasiklin-
Streptomyces 
aureofaciens 
xosil qiladi; 
Str.rimosus 
kulüturasi sintez qiladigan oksitetrasiklin; 
Str.aureofaciens 
ning ma’lum shtammlari ishlab chiqaradigan tetrasiklin olingan. 
Tabiy xolda tetrasiklinlar xosil qiladiganlarni kimyoviy modifikasiya qilish orqali 
antimikrob xususiyati o‘zgargan antibiotik preparatlar olish imkoniyati aniqlandi. 
Masalan, oksitetrasiklin molekulalarini modifikasiyalab yangi antibiotiklar 
metasiklin (rondomisin) va doksisiklin, 6-metiltetrasiklinning molekulasi 
o‘zgartirilish natijasida esa- minosiklin olingan. Biologik va kimyoviy sintez 

---

birlashmasi natijasida olingan bu yangi antibiotiklar odatdagi tetrasiklinga chidamli 
bir qancha mikroorganizmlarni o‘sishini to‘xtatish qobiliyatiga ega. 
3-gurux.
Aktinomisinlar 
- antibiotik aktinomisinlar katta (yuzdan ortiq 
preparatlar) gurux bo‘lib, kimyoviy tuzilishi jaxatidan bir biriga yaqin 20 dan ortiq 
tur 79 aktinomisetlar, jumladan 
Streptomyces antibioticus, Str. chrysomallus, 
Str.flavus 
xosil qiladigan moddalardir. Aktinomisinlar kimyoviy tuzilishi bo‘yicha 
xromopeptidlarga kiradi, bu antibiotiklar uchun umumiy bo‘lgan fenoksazin 
xromofor guruxli va ikkita polipeptiddan iborat. Xar bitta polipeptid tarkibiga lakton 
sikli kiradi, buning uzilishi preparatni biologik faolligini yo‘qotishga olib keladi. 
Aktinomisinlarning xilma-xilligi polipeptidlar molekulasi tarkibiga kiradigan 
aminokislotalarni xilma-xilligiga bog‘liq. Bu guruxga kiradigan antibiotiklarning 
muxim xususiyati ayrim aktinomisinlar rak xosil qiluvchi xujayralar rivojini 
to‘xtatish qobiliyatiga egaligidir.