Z. D. Rasulova, Sh. H. Quliyeva, A. R. Jo‘rayev texnologiya fanini o‘qitish metodikasi

Chopish (qiymalash)
 - 
Bu usul bilan asoan go‘sht tayyorlanadi. 
Buning uchun maxsus chopqi yoki oshpichoq va qiyma-taxta bo‘lishi kerak. 
Go‘shtni chopganda u juda mayda qismlarga bo‘linib, mushak va yog‘ 
hujayralari birikmasidan iborat massa - qiyma hosil bo‘ladi. 
Qiymalanayotgan go‘sht qismlari bir-biriga yaxshi ilashishi uchun suv yoki 
namakob bilan oz-oz ho‘llab turiladi.
Go‘sht myasorubkada qiymalansa ancha osonlashadi va qiyma poqiva 
chiqadi. Ba’zi taom uchun, sabzavotlar ham qiymalanadi, cho‘nonchi: sho‘rvaga 
karam, somsaga piyoz va hoqazo, ammo, bu mahsulotlarni muyasorubkadan 
o‘tkazib bo‘lmaydi, ovqatni bemava qilib quyadi. 
 
Qirqish.
 
Buning uchun maxsus qirg‘ichlar ishlatiladi. Qirg‘ich bilan 
oshqovoq, turp va boshqalar qirib tayyorlanadi. 
Qaysi masalliqni qanday taom uchun qanday qilib qirish kerakligi tegishli 
retseplarda aytilgan. 
 
To‘g‘rash
.
 
Masalliqlar yuvib, archib tayyorlanganidan keyin ular ma’lum 
usulda, ya’ni katta-kichikligi va shakli bir xil qilib to‘g‘raladi. To‘g‘rashdagi 
ma‘lum usullar (palov uchun sabvani somon shaklida qilib to‘g‘rash, maslavaga 
kartoshkani to‘rtburchak (kubik) qilib to‘g‘rash va hokazolar) xalqning uzoq 
davrlardan beri o‘tkazgan tajribalari asosida kelib chiqqan. Kitobdagi retseptlarda 
to‘g‘rash usullarining maqsadga eng muvofiqlari tanlab beriladi. Shu ko‘rsatilgan 
usullardan chetlashish - o‘z bilgancha to‘g‘rash, taomni bemaza bo‘lishida olib 

---

152 
kelishi mumkin. Masalan, go‘sht bir necha xil taomlar uchun lo‘nda - lo’nda qilib 
to‘g‘raladi. Agar shu lo‘nda bo‘lakchalardan birini katta, birini kichik qilib to‘grab 
qo‘ygan bo‘lsangiz, u albatta, bo‘zilgan hisoblanadi, chunki mayda bo‘lakchalar 
pishib etilganda katta bo‘lakchalar pishmay qoladi. 
Agar siz masalliqlarni bir shaklda baravar qilib to‘g‘rasangiz ovqatning 
ko‘rinishi chiroyli bo‘lishi bilan birga masalliq bir tekisda pishadi va nafis tamlari 
yo‘qolmaydi. 
To‘g‘rash usulidagi muhim printsiplardan biri - qo‘shimcha masalliqlarni 
asosiy masalliqlarga shakli moslashdir. 
Masalan, “no‘xat sho‘rvaga” qo‘shimcha masalliq bo‘lib kirgan sabzi kichik 
to‘rtburchak (kubik) - “no‘xatcha” shaklida “vermishel sho‘rvaga” solinadigan 
sabzi esa somon shaklida to‘g‘ralsa ovqatning ko‘rinishi chiroyli bovlishi bilan 
birga, masalliqlarning barchasi bir tekis pishadi.
Pazanda o‘z san’atini dastavval masalliqlarni tayyorlashda ko‘rsatish lozim. 
Endi masalliq tayyorlashning ba’zi usullari bilan tanishib o‘tamiz.