Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

7.5. Yiringli-septik kasalliklari boMgan
chaqaloqlarni parvarishlash
Yangi tug‘ilgan davrida chaqaloq yuqumli kasallikka chalingan 
xodimlar, onasi yoki atrof-muhitdagi yuqumli kasallik manbayi 
bilan aloqada bo‘lgandagina shunday xastalik bilan og‘riydi. Jihozlar, 
choyshab-jildlar, oziq-ovqatlar va boshqalar kasallik manbayi 
bo'lishi mumkin. K o'proq stafilakokk, streptokokk, ichak tayoq- 
chasi, dag‘al protey, ko‘k yiringli tayoqcha kabilar kasallik sabab- 
chisi bo ‘ladi.
Yangi tug'ilgan chaqaloqlar b o ‘lim ida odatda, 
bakteriali
yuqumli kasallik
bilan og‘rigan chaqaloqning badani qizib ketadi 
(vspishka kuzatiladi), bu holat bola tug‘ilganidan 5—6 kun o ‘tgach 
sodir bo ‘ladi. Boshlanghch davrida ko‘zda yiringli shilliq parda, 
vezikulopustuloz, yiringli toshm alar, milkak (tirnoq ostining 
yallig‘lanib, yiring boylashi), kindik tizimchasining yallig‘lanishi 
(omfalit), rinit holatlari yuz beradi. Bu holat 3—7 kun davom 
etib, aniq belgilarsiz (intoksikatsiya) h aro ratn in g , subferbil 
ko‘tarilishi yoki ko'tarilm asdan kechadi.
Piodermiyada 
terida to ‘g‘nag‘ich boshidek keladigan bir yoki 
bir nechta pufakcha paydo bo ‘ladi. Bu yaralar yorib yuborilgandan 
keyin 1—2 kunda bitib ketadi. Terini yuvib tozalab, 0,005 % li 
kaliy permanganat aralashmasi bilan cho'm iltirish, keyin 70° li 
spirt va brilliant yashili aralashmasi bilan artish tavsiya etiladi. Teri 
yiringli yallig'lanishining birm uncha og'irroq turi no'xatdek kat- 
talikda pufakchalar (puzirchatka) paydo bo ‘lishidir. Bu pufak-
103

---

chalar awaliga tiniq bo‘ladi, keyin tez xiralashadi. Ular ochilgandan 
so‘ng tashqi qavatda yaracha qoldiqlari qoladi. Ular 7—10 kunda 
tuzaladi.
Eksfoliatli yallig‘lanishda 
teri shilinib shikastlanadi, terining 
keng maydoniga tarqalgan holatda, um umiy ahvol yomonlashadi, 
tananing yuqori qismida (yuzdan boshlab) harorati ko‘tariladi, 
so‘ngra teri keskin qizara boshlaydi va u bir-ikki kun davomida 
barcha sohalarga yoyiladi. Bunday holatdagi chaqaloq badanida avj 
oluvchi yaralar paydo bo'ladi.