S. Y. Yusupov, sh. R. Gulomov, N. B. Nasrullayev

RAID (Redundant Array of Inexpensive Disks
) - ishonchsiz 
komponentlardan ishonchli qurilmani hosil qilish tipik injenerlik 
masalasini yechimi. 
Rootkit 
- tizimda tajovuzkor yoki zararli dastur mavjudligini izini 
yashiruvchi dastur yoki dasturlar majmua. 
TCP (Transmission Control Protocol
) – uzatishni boshqarish 
protokoli, Internet ma‘lumotlarini uzatishning asosiy protokollaridan biri, 
ma‘lumotlar uzatilishini boshqaradi. TCP va IP protokollariga ega 
tarmoqlar va quyi tarmoqlarga TCP/IP tarmoqlari deyiladi. 

---

231 
TLS (Transport Layer Security) 
– internet tarmog‗ida tugunlar 
orasidagi ma‘lumotlarni himoyalangan holda uzatishni ta‘minlaydigan 
transport darajasi himoya protokoli. 
Wireshark 
- tarmoq trafigi analizatori. 
Whois -
domen yoki uning IP- manzili kimga qayd qilinganligi 
haqida server mijozga ma‘lumot uzatishi mumkin 
bo‗lgan 
protokol.
Himoyaning apparat vositalari - 
axborotni ruxsatsiz kirish, 
nusxalash, o‗g‗irlash yoki o‗zgartirishdan himoya qilish uchun 
mo‗ljallangan mexanik, elektron, optik, lazerli, radio, radar va boshqa 
qurilmalar, tizimlar va tuzilmalar. 
Autentifikatsiya 
(
Authentication
) - taqdim etilgan identifikator 
bo‗yicha sub‘ektni kirish uchun ruxsat etilganligini tekshirish; 
haqiqiyligini 
tasdiqlash; 
belgilangan 
identifikator 
sifatida 
odatda 
login 
va 
bank (to‗lov) karta
paroli, 
kartochka
- 
mijozlar 
tomonidan to‗lash talab qilinganda to‗lov va boshqa hujjatlarni tuzish 
uchun vositalar tashkil qiladi. 
Autsorsing xizmatlari 
(
outsourcing,outer-source-usin- 
tashqi 
manba va/yoki resurslardan foydalanish
) – buyurtmachi kompaniya 
qator ichki xizmatlarini va/yoki ichki servislarini, shuningdek uning 
dasturiy mahsulotlari, ilovalari, apparat va infrastruktura qismlaridan 
foydalanish asosida, tasgqi pudratchiga o‗tkazish.