O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi issn 2181-4732

креативлик 
саналади.
Шахсда креативлик сифатларини ривожлантириш жараёнининг умумий моҳиятини 
тўлақонли англаш учун дастлаб “креативлик” тушунчасининг маъносини тушуниб олиш 
талаб этилади. Кен Робинсоннинг фикрига кўра, “креативлик – ўз қийматига эга оригинал 
ғоялар мажмуи” (Аззам, 2009 й.) саналади. 

---

 

Innovatsion texnologiyalar №4 (28) 2017 y.
62 
TA’LIM VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARI/ ОБРАЗОВАНИЕ И 
ИНФОРМАЦИОННЫЕ ТЕХНОЛОГИИ
 
Гарднер эса ўз тадқиқотларида тушунчани шундай изоҳлайди: “креативлик – шахс 
томонидан амалга ошириладиган амалий ҳаракат бўлиб, у ўзида муайян янгиликни акс 
эттириши ва маълум амалий қийматга эга бўлиши керак”. Эмебайл (1989 й.)нинг ёндашуви 
нуқтаи назаридан ифодаланса, креативлик “муайян соҳа бўйича ўзлаштирилган пухта 
билимлар билан бирга юқори даражада ноодатий кўникмаларга ҳам эга бўлиш” демакдир.
Кўплаб тадқиқотларда интеллект ва креативлик ўртасидаги алоқадорлик хусусида 
турлича қарашлар мавжуд. Бир гуруҳ тадқиқотчилар улар ўртасида ҳеч қандай боғлиқлик 
йўқ эканлигини уқтирсалар, иккинчи гуруҳ вакиллари кретивлик ва интеллект даражаси бир-
бирига боғлиқ эканлигини таъкидлайдилар (Ким, 2005 й.).
“Креативлик” тушунчаси ўзида маданий хилма-хилликни акс эттиради. Ғарб кишилари 
учун креативлик, умуман олганда, янгилик саналади. Улар креативлик негизида 
ноанъанавийлик, қизиқувчанлик, тасаввур, ҳазил- мутойиба туйғуси ва эркинлик мавжуд 
бўлишига эътиборни қаратадилар (Myordok, Ganim, 1993 й.; Shternberg, 1985 й.). 
Шарқликлар эса, аксинча, креативликни эзгуликнинг қайта туғилиш жараёни, деб 
тушунадилар (Xui, Sternberg, 2002 й.; Rudovich, Xui, 1997 й.; Rudovich, Xui, 2000 й.). Гарчи 
ғарблик ва шарқликларнинг креативлик борасидаги қарашлари турлича бўлса-да, бироқ, ҳар 
икки маданият вакиллари ҳам мазкур сифат ва унга эгаликни юқори баҳолайдилар (Кауфман, 
Лан, 2012 й.).
Patti Drapeau (2012 й
.)
нуқтаи назарига кўра креатив фикрлаш, энг аввало, муайян 
масала юзасидан ҳар томонлама фикрлаш саналади.