O’zbеkiston aloqa va axborotlashtirish

7.4-chizma. Befarqlik kartasi

---

137 
Ehtiyojlarning har bir darajasiga ko’ra cheksiz befarqlik egri chizig’i 
mavjud bo’lishi mumkin. Biz sodda ko’rinishda faqat uchta egri chiziqni 
ifodaladik. Bu uch egri chiziq tovarlar to’plamining ranjirovkasi (tartibini) 
ta’minlaydi. Ranjirlash to’plamlarni afzallikning eng yuqori darajasidan 
eng kam tomonga yo’naltirilgan tartibda qo’yib chiqadi. Biroq, bu tartib 
bir to’plamning boshqa biridan nechog’liq afzalligini ko’rsatib bera 
olmaydi. 
Iste’molchi hatti-harakatini tushunishda 
iste’molchi byudjetining 
cheklanganligi 
muhim ahamiyat kasb etadi. Byudjet cheklanganligi 
iste’molchining muayyan pul daromadlari mavjudligi sharoitida 
narxlarking muayyan darajasida u yoki bu turdagi tovarlarning ma’lum 
cheklangan miqdorini sotib olish imkoniyati orqali ifodalanadi. 
Iste’molchi byudjetining cheklanganligini grafikda ikki turdagi tovarni 
sotib olishning turli kombinatsiyalarini ko’rsatuvchi 
byudjet chizig’i 
shaklida ham aks ettirish mumkin. 
Iste’molchi byudjeti chizig’ining holatiga uning daromadlari va 
tovarlar narxining o’zgarishi ta’sir ko’rsatishi mumkin. 
 
 
 
 
Asosiy tayanch tushunchalar: 
Talab
- iste’molchi ma’lum vaqtda narxlarning har bir darajasida 
sotib olishga qodir bo’lgan tovarlar va xizmatlar miqdoridir. 
Talab egri chizig’i
- grafikda narx va talabning hajmi o’rtasidagi 
teskari bog’liqlikni ko’rsatadi. 
Talab qonuni
- tovarlar narxi bilan uning sotib olinadigan miqdori 
o’rtasidagi teskari yoki harama -qarshi bog’liqlikni ifodalaydi. 
Taklif
- ishlab chiqaruvchi ma’lum vaqtda ishlab chiqarishga qodir 
bo’lgan, narxning har bir darajasida bozorga sotishga chiqaradigan 
tovarlar miqdoridir.