С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

бермоққа мажбур қилган бўлса ҳам, кўнчилик фақир ва камба-
ғаллар бу ишга рози бўлмадилар, фурсат тонилди дегунча, амир
ва унинг ҳукуматига ёрдам беришдан қочар эдилар. Бу нш учун
(амирга қарши ташвиқот юргизув учун) уларнинг қўлида ота-
72
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

бободан оғизма-огиз эшитнлпб келган тарихий ҳужжат ва санад-
лари
1
ҳам бор эди.
Биз бу тўғрида бир неча асрлик воқеалардан кўз юмиб, ёлғиз
манғит амирлари даврини ўқувчиларимизга эслатиб ўтамиз.
Бухоро ҳукумати Аштархонийлардан манғит қўлига ўтган
найтда бутун Кўҳистон ўз бошига мустақил эди. У вақтларда
Кўҳистон халқининг тирикчилиги ибтидоий равишда ҳукумат
тартиблари оқсоқоллик бўлса ҳам деҳқончилик ва чорвачнлик
билан кун кўрар эди.
Манғит сулоласининг бошлиғи бўлган Раҳимхон ўз ҳукума-
тини Бухорода мустаҳкамлаб, Кўҳистон томонига юриш қилга-
нида, унинг ҳисорликлар билан биринчи тўқиниши Пошхўрд
қалъасининг яқинида, Тангдевон қалъасида бўлди (ҳижрий 1169
йил), Раҳимхон бу урушда ғолиб келгач, қўлга тушган бутун
эркакларни ўлдирди, хотин-қизларни асир қилиб, Қаршига узатди
ва бозорда жар чақиртириб, тилаган кишиларга уларни сотди.
Бу урушда Раҳимхон қўлига кирган бошқа гапиматлар шу қадар
кўн эдики, уларни сипоҳиларга бўлиб бермоқ учун олти кун
вақт сарф бўлди.
Раҳимхон иккинчи сафарида Шеробод қалъасининг яқинида
Кўҳистон қалъасидан ҳисорллклар ва Кўҳистоннинг бошқа
озод халқлари билан учрашди. Раҳимхон бу қалъани қўлга олгач,
асир тушган эркакларни сўйиб, бошларидан калла минора
* 2
ясатди,
хотин-қизларини бўлса ўз сипоҳларига тақсимлаб берди (ҳ. 1170).