2-amaliy mashg'ulot. Metallarni bosim bilan ishlashda turli shakl va o’lchamli zagotovkalar tayyorlash

 
 
Metallarni bolg‘alash Umumiy ma’lumot
 
Qizdirilgan metallni bolg‘a bolg‘alashning bolg‘a zarbi (yoki press bosmi) 
ta’sirida deformatsiyalash jarayoni erkin bolg‘alash deb ataladi. Bolg‘alash 
natijasida zarur shaklli pokovka olibgina qolmay,uning strukturasi, 
binobarin, xossasi ham yaxshilanadi. Shuning uchun og‘ir sharoitda 
ishlovchi mashina detallar zagotovkalari (tishli g‘ildiraklar, turbina
rotorlari, disklari, vallari, shatullari) erkin bolg‘alash yo‘li bilan olinadi.
Odatda, zagotovka sifatida og‘irligi 1 t gacha bo‘lgan pokovkalar uchun 
so‘rt prokat mahsulotlaridan, og‘rligi 2–3 t li pokovkalar uchun metal 
prokatlaridan va og‘irligi 200 t va undan ortiq bo‘lgan yirik pokovkalar 
olishda quymalardan foydalaniladi. Pokovkalar kamdan kam dastaki,
ko‘proq mashiyalarda bolg‘alash yo‘li bilan olinadi. Dastaki bolg‘alash 
usulining ish unumi haddan tashqari pastligi sababli undan, asosan, 
ta’mirlash ishlari, mayda pakovkalar olishdagina foydalaniladi. Mashinada 
bolg‘alash usuli pakovkalarini ko‘plab ishlab chiqarishda va katta 
pokovkalar olishda keng qo‘llaniladi.