0‘qituvchilar, maktab 0‘quvchilari, akademik litsey talabalari, abituriyentlar va mustaqil tayyorlanuvchilar uchun toshkent «adabiyot uchqunlari»

62
4-§. MUHAMMAD RIZO OGAHIY
51. 
Ogahiyning peyzaj ustasi, o'tkir nigoh egasi ekanligi qaysi fasllar 
tasvirida namoyon bo'ladi?
A) yoz va kuz tasvirida
B) kuz va bahor tasvirida
C) qish va yoz tasvirida
D) qish va bahor tasvirida
52. Ogahiyning «Ustina» radifli g'azalidan olingan quyidagi bayt haqidagi 
to'g'ri ma’lumotlami toping.
Mushkin qoshining hay’ati ul chashmi jallod ustina,
Qatlim uchun «nas» keltirur «пип» eltibon «sod» ustina.
1) Baytda mumtoz she’riyatda mazmuniy aloqadorlik asosida yuzaga
keladigan badiiy san’at - tashxisdan mohirona foydalanilgan;
2) Sifatlovchi bo'lib kelayotgan «mushkin» so'zi sifatlanmish qoshning
ranginigina bildirib kelmasdan, ayni paytda, uning qilmishi ham 
qoraligi, ya’ni oshiqning boshiga qora kunlar ham solishiga ishora 
qiladi;
3) Qosh bilan «nas» (hukm)da ittifoqdosh chashm - ko'z ham qora;
4) Ko'zning ham qosh kabi qilmishi, niyati qora - qatl bo'lib, u bilan
yonma-yon kelgan sifatlanmishi bo'lgan «jallod» so'zi bunga dalolat 
qiladi;
5) 
Birinchi misrada qora rang atrofida tanosubiy munosabat
shakllantirilgan 
bo'lsa, 
baytning 
ikkinchi 
misrasida 
bu 
ikki 
fitnachining shakliy o'xshashi bo'lgan harflar bilan qiyosi yangi bir 
aloqadorlikni yuzaga keltiradi;
6) «Jallod», «qatl», «nas», «mushkin» uyadosh so'zlar bo'lib, tanosubiy
munosabatni hosil qilgan.
A) 1,2, 3,6
B) 1,3, 4, 5
C) 2, 3, 4, 5
D) 2, 4, 5,6
53. Quyidagi baytda tasvirlangan lirik qahramon kim?
Janobi shahg'a keldim bu jihatdin,
Ko‘zim yoshig'a toya-toya navro'z.
A)shoh
B) navro'z
C) ijodkor fantaziyasidagi qahramon
D) shoirning o‘zi
54. Lirika haqidagi noto'g'ri ma’lumotni toping.
A) Epik va dramatik turdan farqli o'laroq lirika inson ichki olamining
suratlari bo'lgan ruhiy kechinma, his-tuyg'ularni emas, balki 
voqelikni tasvirlaydi.
B) Lirika badiiy adabiyotning uch asosiy turlaridan biri hisoblanadi.

---