Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

Mustahkamlash uchun savollar
1. Robot so‘zining lug‘aviy ma’nosi nima?
2. Robotlarning qanday turlarini bilasiz?
3. Robotlar faqat odamlarga o‘xshash bo‘ladimi yoki boshqa ko‘ri nish larda ham 
bo‘lishi mumkinmi?
Kir yuvish mashinasi
Changyutkich 
 
Multivarka Robot­oynaartkich
11-rasm.
 
Robototexnika asosida ishlaydigan uskunalar.

---

219
219
T/r
Asosiy konstruksiyalar
ko‘rinishi
Konstruksiyalar
nomi
1
2
3
4
5
Chap va o‘ng oyoq qismlari 
×1
Kalta uchli qotirgich 
(shurup) 
×4
Uzun uchli qotirgich 
(shurup) 
×8
Tizza qismi 
×1
Gavda qismi 
×1
Servo motor SG90 9 g 
×4

---

220
220
6
7
8
9
10
11
12
13
Elektr quvvati manbayi 
bloki (AA) 
×1
Ovoz chiqaruvchi modul 
(Buzzer 5V) 
×1
Arduino nano 
×1
Arduino nano shield 
×1
Ultratovushli masofa aniqlagich 
sensori HC-SR04 
×1
Bosh qismi 
×1
Blutus (Bluetooth) 
×1
Kichik USB kabel ulagich 
×1

---

221
221
9-§.
ROBOTOTEXNIK TIZIMNI LOYIHALASH. 
ROBOTLAR MUSOBAQASI
2-amaliy mashg‘ulot. 
Otto robotini yig‘ish.
jihozlar: 
Otto – yig‘ma roboti jamlanmasi, asosiy algoritmik konstruk-
siyalar, yo‘riqnoma, xavfsizlik texnikasi qoidalari. 
Ishni bajarish tartibi:
Otto robotini yig‘ish berilgan texnologik xarita asosida amalga oshiriladi.
14
15
Otvyortka
Kabel ulagichlari F/F 10 
cm 
×6
Izoh: “×1”
– shu konstruksiyalar soni.

---

222
222
Otto robotini yig‘ishning texnologik xaritasi
T/r
Ish ketma-ketligi
Ishni bajarish bo‘yicha 
ko‘rsatma
Asbob-
uskunalar
1
2
Robotning chap oyoq qismiga 
servo motor o‘rnatiladi
otvyortka
otvyortka
Robotning o‘ng oyoq qismiga 
servo motor o‘rnatiladi

---

223
223
3
4
5
otvyortka
otvyortka
otvyortka
Robotning gavda qismiga 
servo motor o‘rnatiladi
Robotning tizza qismlari 
o‘rnatiladi
Robotning chap va o‘ng 
oyoqlarini tizza qismlariga 
o‘rnatiladi

---

224
224
6
7
8
otvyortka
otvyortka
otvyortka
Robotning bosh qismiga ultra-
tovush masofa aniqlagich 
sensori o‘rnatiladi
Robotning bosh qismiga 
Arduino qurilmalari o‘rnatiladi
Robotning elektr quvvati 
manbayi bloki o‘rnatiladi

---

225
225
10
9
otvyortka
otvyortka
Robotning ovoz chiqaruvchi 
moslamasini o‘rnatish va 
elektron qismlarini sim orqali 
ulash
Robotning bosh qismini 
o‘rnatish
15 – Texnologiya, 5-sinf

---

226
226
“
Arduino. lDE
”
 dasturini kompyuterga o‘rnatish yo‘riqnomasi
1. DVD diskdan 
arduino–1.7.10
papkasini kompyuteringizning C: yoki D: diskiga 
ko‘chirib oling.
2. Kompyuteringizdagi 
arduino – 1.7.10
papkasi ichiga kiring. 
Driver 
papkasi 
ichidan kompyuteringizga o‘rnatilgan Windows sistemasining razryadiga qarab, agar 
Windows sistemangiz 64 razryadli bo‘lsa
 dpinst-amd64
faylini ishga tushirib, Adruno 
platformasi uchun drayverni o‘rnatib olasiz. Agarda Windows sistemangiz 32 razryadli 
bo‘lsa, 
dpinst-x86
faylini ishga tushirib, Adruno platformasi uchun drayverni o‘rnatib 
olasiz.
3. Shundan so‘ng C: yoki D: diskka ko‘chirib olingan