Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

Mustahkamlash uchun savollar
1. Texnik obyekt deganda nimani tushunasiz?
2. Texnik tizim deb nimaga aytiladi?
3. Mashina, mexanizm va detalning bir-biridan farqi nimada?
4. Texnologik mashinalar tasnifini tushuntirib bering.

---

12
12
Tasmali uzatma vallarga oʻrnatilgan shkiv lar va 
tasmalardan iborat. Tasmalar tipi ga qarab yassi, ponasimon, 
doiraviy kesimli va boshqa tasmali xillarga boʻlinadi. 
Zanjirli uzatma
– bir valdan ikkinchi valga aylan ma 
harakatni uzatuvchi zanjirli mexanizm. 
U ikkala valga mustahkam о‘rnatilgan tishli g‘ildi-
rak lar (yul duzchalar)ga kiydirilgan 
berk zanjir halqadan iborat bo‘ladi. 
Tishli uzatma 
– aylan ma harakatni ilgarilanma ha ra kat ga 
yoki aksincha ay lan tirib beradigan, yo boʻl ma sa, aylanma harakat 
uzatadigan 3 zvenoli mexa nizm. 
Tishli uzatmaning silindrik, konussimon, toʻlqin simon va 
boshqa shaklli turlari boʻladi.