Kimyoviy va oziq-ovqat texnologiyasi

Uglevodorodlarni katalitik konversiyasi 
Ushbu usul asosini tashkil etuvchi asosiy reaksiya uglevodorodlarni suv bug'i 
yordamida A1
2
O
3
ga shimdirilgan Ni katalizatori ishtirokida konversiyalashdan 
iborat: 
CH
4
+ H
2
O ↔ CO + 3H
2
; -AH°
298
= -206 kDj/mol 
Reaksiya kuchli ekzotermik tarzda sodir bo'ladi va muvozanatni o'ng tomonga 
siljishi faqat temperaturani ko'tarilishi hisobiga boradi. 
Metanning konversiya darajasini ko'paytirish uchun jarayonni 800-900°C 
ortiqcha olingan suv bug'i ishtirokida olib boriladi. Atmosfera bosimida ortiqcha 
olingan suv bug'i miqdori uncha ko'p emas (2:1), lekin bosimning ortishi 
muvozanat holatiga ijobiy ta'sir ko'rsatmaydi. shu sababli, bunday hollarda bug'ni 
metanga hajmiy nisbatini taxminan 4:1 bo'lishi lozim. 

---

Metan konversiyasidan tashqari uglerod oksidi konversiyasi ham sodir bo'ladi: 
CO + H
2
O ↔ CO
2
+ H
2
; -AH
0
298
= - 41,0 kDj/mol 
Ushbu reaksiya ekzotermik bo'lib, uning muvozanati temperatura ko'tarilishi 
bilan o'ng tomonga siljiydi (15-rasm, 3 egri chiziq), bunda ortiqcha olingan suv 
bug'i hisobiga uglerod oksidining hosil bo'lishi ko'payadi. Uglerod oksidi 
konversiyasi tez sodir bo'ladi va konversiyalangan gaz tarkibi uning muvozanati 
orqali aniqlanadi.