Kimyoviy va oziq-ovqat texnologiyasi

Olefinlar (alkenlar). 
Asosiy organik va neftkimyosi sintezi uchun xomashyo sifatida qo'llaniladigan 
olefinlarni ikki asosiy guruhga ajratish mumkin: 
1) gazsimon yoki past haroratda qaynovchi olefinlar - etilendan pentangacha 
(C
2
-C
5
) bo'lgan uglevodorodlar: 
CH
3
etilen
CH
CH
2
propilen
CH
2
CH
2
CH
2
CH
CH
2
buten-1
CH
3
2) yuqori olefinlar - C
6
dan to C
12
-C
18
gacha bo'lgan uglevodorodlar (asosan 
C
7
-C
15
). 
Past olefinlar. 
Etilendan butengacha bolgan olefinlar oddiy sharoitda gaz, 
pentendan boshlab (C
5
C
l0
)-rangsiz suyuqlik. Past olefinlarni ba'zi bir xossalari 4-
jadvalda keltirilgan. 
4-jadvaldan ko'rinib turibdiki, yuqori bosim va past temperaturada etilenni 
suyuq holga keltirish mumkin (buning uchun qaynovchi ammiak yordamida 
sovutiladi). Boshqa gazsimon olefinlar bosim ostida siqilib suv yordamida 
sovutilganda suyuq holga keladi. Olefinlarni yuqoridagi parafinlar bilan 
taqqoslansa, ko'rinib turibdiki, etilen etandan 15°C past haroratda qaynaydi. Bu 
ko'rsatgichlar 
ularni 
qayta 
ishlash 
jarayonida 
muhimdir. 
Olefinlarning 
parafinlardan farq qiladigan xususiyatlaridan biri, ularni yaxshi eruvchanligi va 

---

yaxshi yutiluvchanligidir, chunki ularda to'yinmagan uglerod bog'i mavjud. 
Olefinlar parafinlarga nisbatan qattiq moddalarga yaxshi adsorbsiyalanadi, 
eritmalarga yutiladi. Ushbu xususiyatlarni mavjudligi sababli, ularni maxsus 
usullar bilan ajratish mumkin.