Ergashxodjaeva Sh. Dj., Qosimova M. S

8.1-rasm. Bozor raqobati yuzaga keltiruvchi omillar
16
 
Iste‘molchilar doirasining cheklanganligida bozor talabining hajmi va 
ularning xarajatlarining ulushi; resurslarning cheklanganligida esa moliyaviy 
mablag‗lar, mahsulotning etishmaslik darajasi, yangi texnologiyalarni kiritish, 
yuqori malakali kadrlarning etishmasligi kabilar; mahsulotlarni siljitishda 
bozorning turi va raqobatning ta‘sirlanish bo‗yicha turi hisobga olinadi. 
 
8.2. Raqobat turlari va shakllari 
Raqobat intensivlik darajasi bo‗yicha, ehtiyojlarni qondirish shakli bo‗yicha, 
xarajatlar 
yo‗nalishi bo‗yicha va ta‘sir qilish usullari bo‗yicha 
klassifikatsiyalanadi. 
Raqobat klassifikatsiyasi quyidagi rasmda aks ettirilgan: 
16
Эргашходжаева Ш.Д. Халқаро рақобат. Ўқув қўлланма. Т.: ТДИУ, 2013 й. 252 бет. 
Iste‘molchilar 
doirasining 
cheklanganligi 
Resurslarning 
cheklanganligi 
О 
М 
I 
L 
L 
A 
R 
Mahsulotlarni 
siljitishdagi 
cheklanganlik 
Talabining hajmi 
Iste‘molchilar xarajatlarining 
tuzulishidagi ulushi 
Moliyaviy resurslarga egalik 
Mahsulotning tanqislik darajasi 
Texnologiyalarni qo‘lga kiritish tanqislik 
darajasi 
Mutaxassislarning kamyobligi 
Bozor tuzilmasining turi 
Raqobatli ta‘sirlanish turi 

---

158