32
ravishda ovqatlanmaslik, eng asosiy mikroelement va vitaminlar yetishmasligi muammosini
boshidan kechirmoqda. Ana shunday sabablar tufayli 160 milliondan ortiq bola bo’yining o’sishi,
jismoniy va intellektual rivojlanishiga doir kamchiliklardan aziyat chekmoqda. Yer yuzi aholisining
tez ko’payib borayotgani bilan oziq-ovqat mahsulotlari ishlab chiqarish hajmining o’sish
imkoniyatlari cheklangani o’rtasidagi tafovut
oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlash masalasi yildan-
yilga keskinlashib borayotganining asosiy sababi bo’lib va bu tafovut, avvalo, oziqovqat
mahsulotlarini jadal ishlab chiqarish uchun tegishli sharoitlar mavjud bo’lmagan mamlakat va
hududlarda chuqurlashib bormoqda. Eng avvalo, atrof-muhitning ekologik jihatdan buzilishi hamon
davom etayotgani, iqlim o’zgarishlarining oldindan aytib bo’lmaydigan oqibatlari, tez-tez
takrorlanayotgan qurg’oqchilik va suv resurslari taqchilligi, jumladan, sug’orish uchun yerosti
suvlarining tugab borayotgani, irrigasiya, meliorasiya va yerlarning unumdorligini qayta tiklashga
yo’naltiriladigan investisiyalarning yetarli emasligi mazkur muammoni yanada keskinlashtirmoqda.
Yerlarning ekologik jihatdan buzilishi kimyoviy moddalar, mineral o’g’it va pestisidlarni tinimsiz
ishlatish oqibatida yanada kuchaymoqda. Bularning qatoriga urbanizasiya, ya’ni shaharlashuv
jarayonlari, aholining qishloqlardan shaharlarga ko’chishi bilan bog’liq muammolar ham
qo’shilmoqda. Natijada oziq-ovqat mahsulotlari yetishtirish uchun ekin maydonlari sezilarli darajada
qisqarib ketmoqda. Bulardan tashqari, oziq-ovqat mahsulotlarini “daladan dasturxonga” sxemasi
bo’yicha iste’molchiga yetkazib berishda BMTning Oziq-ovqat va qishloq xo’jaligi tashkiloti
ma’lumotlariga ko’ra, har yili dunyo bo’yicha qariyb 1,3 milliard tonna miqdoridagi salkam 1 trillion
dollarlik oziq-ovqat mahsulotlari nes-nobud bo’ladi.
Demokratik tamoyillarga asoslangan jamiyat va huquqiy davlat vazifalarining markazida inson
salomatligi, uning uzoq va barakali umr ko’rishini ta’minlash masalalari turadi va uning bu
vazifalarning nechog’lik bajarilishi davlatning iqtisodiyotni tartibga solishi va siyosatida o’z
ifodasini topadi.
Agrar siyosatning iqtisodiyotning alohida mustaqil iqtisodiy siyosati sifatida ajratilishi qishloq
xo’jaligi ishlab chiqarishining xususiyatlari, agrar munosabatlarni tartibga solishning o’ziga xosligi
bilan belgilanadi. Agrar siyosatda katta e’tibor faqat qishloq xo’jaligida emas,balki butun
agrobiznesda ishlab chiqarish faoliyatining eng yuqori pirovard natijalariga, barqaror ishlab
chiqarish o’sish sur’atlariga, uning samaradorligni oshirishga va qishloqni ijtimoiy rivojlantirishga
erishishga qaratiladi.
“Agrar siyosat va oziq-ovqat xavfsizligi” fani iqtisodiyotning bozor tamoyillari asosida
rivojlanishida agrar siyosat va oziq-ovqat xavfsizligini ta’minlash jarayonlarining mohiyatini
tushunishda zarur bo’lgan bilimlar bilan qurollantiradi, jamiyatning har bir a’zosini g’oyaviy jihatdan
yo’naltirish, ma’naviy dunyoqarashini kengaytirish, iqtisodiy madaniyatini oshirishga ahamiyatli
ta’sir ko’rsatadi.
“Agrar siyosat va oziq-ovqat xavfsizligi” fani agrar sektorda vujudga keladigan iqtisodiy
munosabatlar va iqtisodiy qonunlarining harakat qilish mexanizmini, ularning namoyon bo’lish
shakllarini va agrar sohada aniq sharoitda ulardan foydalanish xususiyatlarini hamda agrar
siyosatning qishloq xo’jaligi rivojlanishiga ta’siri samarasini va oziq-ovqat xavfsizligi iqtisodiy
mammolarini hal etishda, agrar sektorda ishlab chiqarishni takomillashtirish bo’yicha muqobil
qarorlar qabul qilishda qo’llaniladigan usul va vositalarni o’rganadi.
1
Do'stlaringiz bilan baham: