Iqtisodiy bilim asoslari

SOLIQ SUBYEKTI, OBYEKTI VA STAVKASI
Soliq munosabatlarida ikki tomon — soliq to‘lovchilar va soliq undiruvchilar qatna-
shadi. Soliq undiruvchi tomon ham soliq munosabatlari subyekti hisoblanib, unga davlat 
tomonidan soliq undirishga vakolat berilgan organlar kiradi. Davlat soliq xizmati, bojxona, 
moliya tashkilotlari davlatning vakolatli organlari hisoblanadi.
Soliq obyekti deb, soliq to‘lash lozim bo‘lgan daromad, mol-mulk yoki tovarga ay-
tiladi.
Amalda soliq to‘lovi soliq obyektiga qaratilgan bo‘ladi. Soliq obyekti egasi esa bu 
soliqni to‘lashi lozim bo‘ladi. Soliqning jami miqdori soliq solish stavkasiga bog‘liq. Soliq 
solinadigan obyektlar daromad, mulk yoki tovarlar turli o‘lchov birliklarida o‘lchanadi. 
Masalan, daromad va foyda — pul birligida, yer maydoni—kvadrat metrda, tovar—
donalarda o‘lchanadi. 
Soliq stavkasi deb soliq obyektining har bir birligi uchun davlat tomonidan belgilab 
qo‘yilgan me’yorga aytiladi.