Uslubiy majmua


Falsafada materiya tushunchasining vujudga kelishi



Download 2,82 Mb.
Pdf ko'rish
bet44/359
Sana10.02.2022
Hajmi2,82 Mb.
#440838
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   359
Bog'liq
falsafa

Falsafada materiya tushunchasining vujudga kelishi. 
Materiya» tushunchasi qadimgi 
mutafakkirlar bizni qurshagan dunyoning barcha rang-barang narsalarni yaratib va yo‗q qilib 
bo‗lmaydigan, odamlarga ham, xudolarga ham bog‗liq bo‗lmagan umumiy va yagona «birinchi 
asos»dan kelib chiqqani haqidagi g‗oyani ilgari surgan paytdan e‘tiboran falsafiy kategoriya 
sifatida ishlatila boshlagan. Bu «birinchi asos»ni ular barcha narsalarni yaratish uchun asosiy 
material bo‗lib xizmat qiluvchi qandaydir modda sifatida tasavvur qilgan. Ayni shu material 
materiya deb atalgan.
«Materiya» atamasi lotincha materia so‗zidan kelib chiqqan bo‗lib, modda degan 
ma‘noni anglatadi. SHunga qaramay, falsafa tarixida «materiya» tushunchasining mazmuni bir 
necha marta o‗zgargan, tabiatshunoslikning va falsafaning rivojlanishiga muvofiq rivojlangan.
Qadimgi yunon falsafasida materiyaning etimologik talqinidan keng foydalanilgan. 
«Materiya» tushunchasini asosiy falsafiy kategoriya sifatida ilk bor Platon ishlatgan. U hyle 
atamasini muomalaga kiritgan va u bilan kattaligi va shakl-shamoyili har xil jismlar paydo 
bo‗lishiga asos bo‗lib xizmat qiladigan sifatlardan mahrum substrat (material)ni ifodalagan. 
Platon talqinida materiya shaklsiz va nomuayyan bo‗lib, har qanday geometrik shakl ko‗rinishini 
kasb etishi mumkin bo‗lgan makon bilan tenglashtiriladi. 
Darhaqiqat, hamma narsalarning asosi bo‗lgan birinchi modda haqidagi tasavvur materiya 
bilan bog‗langan. Materiya yuzaga keluvchi hamma narsalarning substrati sifatida namoyon 
bo‗lgan.
Materiya haqidagi tasavvur shakllanishining quyidagi bosqichlari farqlanadi. 

Download 2,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   40   41   42   43   44   45   46   47   ...   359




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish