“Oʻzbekiston tarixi” fanidan

Kompartiya (Komfirqa).
Sobiq SHo’rolar davlatida ijtimoiy siyosiy, madaniy, g’oyaviy 
va mavkuraviy hayotning barcha sohalarini o’z iskanjasiga olgan partiya. Bu partiya 1898-1917 
yillarda RSDRP, 1917-1918 yillarda RSDRP (b), 1918-1925 yillarda RKP (b), 1925-1952 
yillarda VKP (b), 1952-1991 yillarda KPSS deb qisqartma nomlar bilan yuritilgan
Er-suv islohotlari.
O’zbekistonda mustabid sovet (sho’ro)lar hokimiyati o’rnatilgach 
qishloq xo’jaligini isloh qilish jarayonida 1925-1929 yillarda o’tkazilgan islohotlar. Yirik dehqon 
xo’jaliklarining tugatilib, o’rnida mayda dehqon xo’jaliklarini tashkil qilish va o’ziga to’q 
xo’jaliklarni g’ayriqonuniy ravishda «quloqlashtirish» bilan xarakterlanadi. Yer suv islohotlari 
qishloq xo’jaligini zo’ravonlik yo’li bilan yalpi jamoalashtirish jarayonini tezlashtirish uchun 
qulay shart-sharoitlar hozirladi. 
Jamoalashtirish
(kollektivlashtirish) -qishloq xo’jaligida mulkdorlar tabaqasini tugatish 
maqsadida sovet hukumatining 1929-1933 yillarda o’tkazgan siyosati. Unga ko’ra xususiy 
tadbirkor va o’ziga to’q dehqon xo’jaliklariga qarashli yerlar davlat foydasiga tortib olinib, 
ularning o’rnida davlat xo’jaliklari (sovxoz) va jamoa xo’jaliklari (kolxozlar) tashkil etildi. Yeri 
tortib olingan zamindorlar, boy dehqon xo’jaliklari, o’ziga to’q xonadon sohiblari 
kolxozlashtirishga qarshi chiqishi mumkin deb, ichki ishlar xodimlari tomonidan xalq dushmani 
deb e’lon qilindilar. «Quloq» qilinganlar Ukraina, Sibir va Qozog’istonning odam 
yashamaydigan cho’llariga, o’rmonlarga surgun qilindi. «Mehnatkashlar uchun» amalga 
oshirilgan jamoalashtirishning mamlakat xo’jaligi uchun yutug’idan ko’ra zarari ko’proq bo’lib 
chiqdi. CHunki bu tadbir o’zbek xalqining yer mulkchiligi bilan bog’liq bir necha ming yillik 
tarixiy ana’anasiga tamomila zid amaliyot edi. SHuning uchun ham jamoalashtirishga qarshi 
noroziliklar aksariyat hollarda siyosiy tus ham olgan edi.