“Oʻzbekiston tarixi” fanidan

ketishidan o’ziga xos ellinizm madaniyati tarkib topdi.
Yunon-Baqtriya davlatiga miloddan avvalgi 140-130 yillarda shimoliy-sharqdan O’rta 
Osiyo hududlariga kirib kelgan ko’chmanchi yuechji qabilalari barham beradi.
PARFIYA DAVLATI 
– hozirgi Turkmanistonning janubi va Eron hududlarida miloddan 
avvalgi 250 yildan milodiy 224 yillarda hukmronlik qilgan Parfiya davlat. Sulolaga dax 
qabilasining boshlig’i Arshak asos solgan. Parfiya davlatining ilk poytaxti Ashxabod yaqinidagi 

---

Niso shahri bo’lgan. Keyinchalik u Erondagi Ktesifonga ko’chirilgan. Parfiya davlati Mitridat II 
(123-87) davrida juda kuchayib, SHarqning qudratli davlatiga aylanadi. Salavkiylar qo’shini tor-
mor etilib, Eron va Mesopotamiya hududlari podsholikka qo’shib olinadi. Parfiya davlatining 
g’arbga tomon kengayishi Rim imeriyasi bilan urushni keltirib chiqardi. Miloddan avvalgi 53 
yilda Karri jangida Orod II (55-36) Rimning mashhur sarkardasi Karass qo’shinlarini 
qaqshatqich mag’lubiyatga uchratadi. Parfiya davlati Falastin, Suriya, SHarqiy Kichik Osiyoni 
ham ishg’ol etib, zamonasining eng qudratli davlatiga aylanadi. Milodimizning birinchi asridan 
Parfiya davlati asta-sekin inqirozga yuz tuta boshlaydi. Arshakiylar sulolasi Eron Sosoniylar 
sulolasi tomonidan 224 yilda tugatiladi.
FARG’ONA 
– Ustrushona viloyatining shimoliy-sharqida, Sirdaryoning yuqori havzasida 
joylashgan tarixiy viloyat. Hozirgi Andijon, Namangan va Farg’ona viloyatlariga to’g’ri keladi. 
Farg’ona dastlab tarixchi Gerodotning «Tarix» asarida «parikaniylar yurti» nomi ostida eslab 
o’tiladi. Farg’ona so’zi sug’d manbalarida «Fraganik» shaklida yozilib, «tog’lar orasidagi 
vodiy», «atrofi berk soylik» ma’nosini anglatadi. Xitoy manbalarida «Dayyuan, ya’ni Davan” 
deb yuritilgan. Dayyuan ham «tog’lar orasidagi vodiy» ma’nosini beradi.
DAVAN DAVLATI. 
Farg’ona vodiysida ilk davlatchilik izlari, mil.avv. I ming yillik 
boshlariga oid CHust madaniyati yodgorliklarida (Dalvarzin, Ashqoltepa) ko’zga tashlanadi. 
Hozirgacha Farg’ona vodiysida 80 dan ortiq CHust madaniyati yodgorliklari qayd etilgan. CHust 
madaniyatining so’nggi bosqichida (mil.avv. VIII-VII asrlar) mayda shahar – davlatlar asosida 
davlat birlashmalari vujudga kelgan. Farg’ona tarixiy hududida miloddan avvalgi III asrda 
Davan davlati tashkil topadi. Mil.avv. 136-128 yillarda Farg’onaga kelgan Xitoy elchisi va 
sayyohi CHjan TSyan