E nerge t ikas I a. I. Karshibayev

3.9. Interfeys o‘zgartirgichlari, multipleksor yoki modem orqali 
hisoblagichlarda so‘rov o‘tkazilishi bilan ENHAT ni tashkil etish 
RS-485 umumiy shina orqali yoki multipleksorga ―tokli halqa‖ 
interfeysi (masalan, MPR-16 turdagi) bo‗yicha yoki ma‘lumotlarni yig‗ish 
va tarqatish qurilmasi (MYTQ) orqali birlashtirilgan hisoblagichlar turli 
taqsimlash qurilmalarida joylashishi mumkin va so‗rov natijalari faylini 
shakllantiradigan ko‗chma kompyuterda joylashgan dastur yordamida bir 
oy davomida bir yoki bir necha martta so‗rov o‗tkazilishi mumkin.
Hisoblagichlar va MYTQ orasida doimiy aloqa yo‗q. MYTQ 
kommunikatsion server rolini bajaradi. Ma‘lumotlarni yig‗ish markazi 
kompyuteri so‗roviga fayl-topshiriqni shakllantiradigan va axborotlarni 
asosiy ma‘lumotlar omboriga (MO) yuklaydigan dasturiy modullar bilan 
ta‘minlangan bo‗lishi lozim. Hisoblagichlar vaqtini sinxronlashtirish 
ko‗chma kompyuter vaqti bilan so‗rov jarayonida amalga oshiriladi. 
Ko‗chma kompyuter vaqti ma‘lumotlarni yig‗ish markazi vaqti bilan 
hisoblagichlar so‗roviga topshiriqlar fayllarini qabul qilish paytida amalga 
oshadi. Bu variantda ma‘lumotlarni yig‗ish markazi uchun ajratilgan 
kompyuter bo‗lmasligi mumkin, uning rolini ko‗chma kompyuter bajarishi 
mumkin. 
Ko‗chma kompyuterdan interfeys o‗zgartirgichlari, multipleksor 
yoki modem orqali
 
hisoblagichlarda so‗rov o‗tkazilishi bilan ENHAT ni 
tashkili etish quyidagi masalalarni yechishga imkon beradi: 

iste‘mol parametrlarini aniq o‗lchash: 

korxona va uning ob‘ektlari bo‗yicha energiya resurslari iste‘molini 
tijorat va texnik asosida hisobga olish; 

berilgan limitlarga va quvvatni texnologik jarayonlarda cheklashlarga 
nisbatan berilgan vaqt intervallarida
 
hisobga olish nuqtalari va ob‘yektlari 
bo‗yicha energiyadan foydalanishni nazorat qilish; 

elektr energiyasini hisobga olish bo‗yicha ma‘lumotlarga qayta 
ishlov berish va hisobotlarni shakllantirish; 

ma‘lumotlarning to‗liqligini tahlil qilish; 

hisoblagichlarni tahlil qilish. 

---

157