Biologiya (2) — копия cdr

REPITER (REPEATER)
Kuchaytirgich qaytaruvchilar (Repeater) shinа shaklli Ethernetga (koaksal kabel 
qo‘llanganda) asosan ishlatiladi. Qabul qilinadigan signallarni ular kuchaytiradi va keyinga 
uzatadi.
KO’PRIKLAR (BRIDGE)
Bridge (ko‘prik) Ethernetni fizikli qilib bo‘ladi, ya’ni xatolarga ega bo‘lgan kollizni va 
paketlarga o‘xshash halaqit qiluvchidan ko‘prikdan nariga uzatilmaydi. Protokollar uchun 
ko‘prik оchiq, ya’ni u Ethernetga ishlaydigan hamma protokollarni uzatadi. Ishchi stansiya 
uchun ikki tarmoq bir tarmoq ko‘rinishdа namoyon bo‘ladi. Ko‘priklardan foydalanib 
Ethernet uzunligini uzaytirish mumkin. Tarmoqlarga o‘xshab, o‘sha uzatish tezligida 
ko‘prik ishlaydi. Ketma-ket ulangan ko‘priklar soni 7 ta bilan chegaralangan. Amaliyotdа 
esa 4 tadan ko‘p bo‘lmagan ko‘priklar ulanadi.
Har bir lokal Bridj uzatuvchi yordamida ikki Ethernet - tarmoqlarga ulangan (bir nechta 
tarmoqlarni ulash qobiliyatiga ega ko‘priklar bor).
Ma’lumotlar paketlarini jo‘natadigan har bir tarmoq uchun bridj barcha stansiyalar 
adreslari jadvalini tuzadi. Agar u tarmoqdа joylashgan bo‘lib bridj orqali paket olgan 
bo‘lsa, paketining maqsadli adresi inkor qilinаdi. Agar u yerda bo‘lmasa, bunda paket 
boshqa tarmoqga jo‘natiladi. Shunday qilib, fаqаt ko‘prikni boshqa tomoniga adreslangan 
paketlar uzatiladi. Broadcasts va Multicasts har doim uzatiladilar. Ko‘prikning turiga qarab 
qo‘shimcha protokollar ishlatilishi mumkin, ma’lum bir stansiyalarga kirishni berkitib yoki 
ma’lum bir protokollarga uni ochishiga imkon yaratadi. Ko‘p darajali OSI modelida bridj 
daraja 2 da ishlaydi.
Repeater DP760
Shunday qilib, koaksial Ethernetni bir nechta segmentlarga bo‘lish mumkin va kabelni 
maksimum uzunligini 185 m gacha olib borish mumkin. Bir tarmoqni maksimum uchta 
shunday segmentlarga bo‘lish mumkin. Lekin bu segmentlar kompyuter oldida tarmoq 
ko‘rinishida namoyon bo‘ladi, garchi haqiqatga repitorni bir tomonidan ikkinchisiga elektr 
impulslarni ko‘payishigina sodir bo‘ladi. Ko‘p darajali 031 modelida repitor daraja 1 da joy 
olgan.

---

65
Har qаndаy normal stansiyaga o‘xshab, ko’prik kompyuterlar o‘zi ulangan ikkala 
tarmoqli segmentlardan barcha bloklarni qabul qiladi va qabul qiluvchi va jo‘natuvchi 
adreslarni tahlil qiladi. Agar ko‘prikning ichki adresli jadvalida jo‘natuvchini adresi 
bo‘lmasa, bunda uni xotirasiga olib qo‘yadi. Shunday qilib, ko’prik kompyuter to‘g‘risidа 
va uning ko‘prikka nisbatan joylashgan o‘rni to‘g‘risidа ma’lumotlarni saqlaydi. Agar 
qabul qiluvchini adresi ma’lum bo‘lsa va qabul qi-luvchi jo‘natuvchi tomonida joylashgan 
bo‘lsa, bunda bridj ushbu paket ma’lumotlarini filtrlаydi.Agar qabul qiluvchi boshqa 
tomonida bo‘lsa yoki jadvalda bo‘lmasa, bunda ma’lumotlar paketi keyingiga jo‘natiladi. 
Intellektual ko‘priklarni o‘zi eslab qoladi, qaysi paketlarni uzoqroq yuborish kerakligini, 
qaysinisini yuborish kerak emas. Boshqariladigan ko‘priklar ishlatilganda g‘o‘shimcha 
adresli filtrlarni qo‘llash mumkin. Ular boshqaruvchilar bo‘lib, qaysi adreslarga axborotni 
bridj yuborishi kerak, qaysilarga – kerak emasligini hal etadi.
Ko‘priklar kompyuterlar sinxronli turg‘un ulanishlari, yer yo‘ldoshlari, radioto‘lqinlari, 
paketlar uzatishini jamoa tarmoqlari va tez yorug‘ to‘lqinli tarmoqlari (Masalan: FDD1) 
yordamida Ethernet – segmentlarini ulash mumkin .
Ko‘priklar – bu to‘liq qiymatli, nisbatan unumdorli, xotirali kompyuterlari bo‘lib eng 
kamida Ikki tarmoqli chiqishlariga ega. Ular yuqori protokollarga bоg‘liq emas (ya’ni TCP/
IP Bilan parallel ishlaydi), va an’anaviy ishlatilgandan dasturiy ta’minotga qo‘shimcha 
xarajatlarni talab qilmaydi yoki dasturlar tuzishga ko‘priklar yordamida kengaytirilgan 
tarmoq o‘zida, bir butunlikni namoyon qilib, аniq adreslashganni talab qiladi. Bridj 
ma’lumotlar paketlarini MAC – adresini talqin qiladi. Ko‘priklarning keyingi tasniflari 
quyida keltirilgan.
• Buzilishga chidamliligi
Bridjdan foydalanganda halaqit qiluvchilar bir tomondan ikkinchi tomonga o‘tmaydilar. 
Shu sababli ko‘priklar bo‘lish uchun Kollisions – Domainen deb ataluvchilar ishlatiladi.
• Ma’lumotlarni himoyalash
•Uzellar oarsida bridj tomonlarining birida bo‘lib o‘tayotgan axborot almashuvi, 
ko‘prikning ikkinchi tomonida eshitish mumkin bo‘lmaydi.
• Ma’lumotlarni o‘tishini ko‘paytirish
• Ko‘prik bilan bo‘lingan tarmoqli segmentlarda har xil ma’lumotlar blokini bir vaqtda 
uzatish mumkin. Shunday qilib tarmoqning unumdorligi oshadi. Ammo bloklarni oralig‘ida 

---

66
saqlanishi tufayli bridjlar qo‘shimcha sekinlashtirishni sodir etadi va ko‘p yuklangan 
tarmoqlarda unumdorlikni pasayishiga olib keladi.
Ko‘prikning boshqa tasniflari – bu adresli jadvalni o‘lchamlari, filtrlash va uzatish tezligi. 
Adresli jadvalning o‘lchamlari qancha adreslarni (uzellar) bridj saqlay olishi mumkinligini 
ko‘rsatadi. Filtrlash tezligi – ko‘prik tomonidan bir sekundda oladigan maksimal paketlar 
sonini (packets per second, pps) ko‘rsatadi. 
Maksimum yuklanganda va paket miqdori minimum bo‘lganda Ethernet – tarmoqdа 
nazariy 14.880 paketlar bir sekundda yurishi mumkin. Ya’ni 2 Port – Bridge ikkala portga 
bir sekundiga maksimum 29.760 paketlarni filtrlash mumkin. Bu ko‘rsatkichlarni barcha 
zаmоnаviy ko‘priklar nazariy tomonidan bajaradi.