Seminar mashg’ulotlari 1-mavzu. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli Muhokama uchun savollar

 
San’at turlari 
San’at – estetik tadqiqot ob’ektining umumiy nomi, mushtarak tushuncha. Xususiy 
tushuncha sifatida u voqelikni go‘zallik va xunuklik, ulug‘vorlik va tubanlik kabi qadriyatlar va 
aksilqadriyatlar orqali muayyan xil, tur hamda janrlar doirasida in’ikos ettiradigan badiiy ijod 
mahsulini anglatadi. SHu bois san’atni xil, tur va janrlarga bo‘lib, estetik tadqiq etish odat tusiga 
aylangan. Biroq ana shu «bo‘lib o‘rganish», ya’ni tasniflashtirish, turkumlashtirish bir qarashda 
osondek ko‘rinsa-da, aslida estetikadagi murakkab va chalkashliklarga to‘la muammo sanaladi. 
Bu borada o‘nlab nuqtai nazarlar bor.
Tasniflashtirish avvalo san’atni xillashdan boshlanadi. San’at an’anaviy tarzda uch xilga 
bo‘lib kelinadi: 1. Epos. 2. Lirika. 3. Drama. 
«Epos» atamasi qadimgi yunonchadan olingan bo‘lib, so‘z, hikoya, qissa ma’nolarini 
anglatadi. Unda muallifning o‘zi aralashmagan holda voqeanavislik qilishi, ya’ni ijodkor-
sub’ektdan voqelik-ob’ekt alohidalik tabiatiga egaligi eng muhim belgi hisoblanadi.
“Lirika” eposdan ko‘pincha qat’iy syujet chiziqlariga ega emasligi, voqelikni ob’ektda 
emas, sub’ektda berilishi, bevosita muallifning «aralashuvi» bilan shartlanganligi tufayli ajralib 
turadi. Ayni paytda ko‘lam nuqtai nazaridan ham uni farqlash mumkin; lirikadagi voqelik 
muallifning hissiyotlari prizmasidan o‘tib, idrok etuvchiga etib boradi; unda hajm eposdagidek 

---