Seminar mashg’ulotlari 1-mavzu. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli Muhokama uchun savollar

Bilishning empirik va nazariy darajalarini farqlash mezonlari. 
Nazariy va empirik narsalar va hodisalar muammosi xususida juda ko‘p metodologik adabiyotlar 
mavjud. Bilishning bu darajalarida XX asrning 30-yillarida pozitivizm ta’limotida fan tilini tahlil 
qilish natijasida empirik va nazariy atamalar ma’nosidagi farqlar aniqlangan. Bu farq tadqiqot 
vositalariga ham taalluqli. Biroq, bundan tashqari, tadqiqot predmetining xususiyati va uni 
o‘rganish metodlarining har xilligini e’tiborga olib, ilmiy bilishning ikki darajasini ham farqlash 
mumkin. Bu farqlarni mufassalroq ko‘rib chiqamiz. Nazariy va empirik tadqiqot vositalarining 
o‘ziga xos xususiyatlari quyidagilarda namoyon bo‘ladi. 
4. 
Haqiqat 
– bilish nazariyasining bosh kategoriyasi. U borliqning bilishdagi ideal ifodasi, 
chunki haqiqat ongdan, bilayotgan sub’ektdan tashqarida va undan qat’i nazar mavjuddir. 
Haqiqat – bilimlarning ob’ektiv borliqqa muvofiq bo‘lgan mazmuni. U bilish jarayoni, bilish 
in’ikosining natijasidir. Haqiqat ilmiy nazariyada mujassamlashgan anglab etilgan tasdiqlovchi 
mulohazalar ko‘rinishida o‘z ifodasini topadi. Har qanday ilmiy nazariya rivojlantirilishi, ba’zan 
boshqa, yanada haqiqiyroq nazariya bilan almashtirilishi lozim. SHu ma’noda haqiqat – bilish 
rivojlanishining yakuni va omilidir.