Mehnat muhofazasi

Ish joyidagi yo
‘
riqnoma.
Ishga yangi kirgan ishchi bir ishdan ikkinchi
ishga o‘tkazilgan, bir mashinadan ikkinchi mashinaga, bir maydondan
ikkinchi maydonga o‘tkazilgan bo‘lsa, agar bu o‘tkazishlar vaqtincha
bo‘lishidan qat’i nazar, ish joyidagi yo‘riqnomadan o‘tkazilishi shart.
Ish joyidagi yo‘riqnomada quyidagilar tushuntirilishi kårak:
– ishchining doimiy ishlash joyi, såxdagi tåxnologik jarayon va xavfli
maydonlar;
– ishchining doimiy ishlashi zarur bo‘lgan mexanizm yoki dastgohning
tuzilishi, mashinaning xavfli joylari;
– muhofaza qurilmalari va boshqa saqlovchi vositalar, ularning vazifasi
va ulardan foydalanish qoidalari;
– ishga tayyorlanish qoidalari, dastgohning sozlanganligini tåkshirish,
yurgizish va o‘chirish tugmalarining ishlashi, dastgohning yårga ulanganligi,
yordamchi va asosiy qurollarning mavjudligi;
– shaxsiy muhofaza aslahalarining vazifalari va ulardan foydalanish
qoidalari, ish kiyimlari, maxsus kiyimlar, oyoq va bosh kiyimlarga
qo‘yiladigan talablar;
– ish joyini tashkil qilish, bunda matårial va tayyor mahsulotlarni
joylashtirish, ish joylarini iflos va kåraksiz narsalar bilan to‘lib kåtishiga
yo‘l qo‘ymaslik, yo‘l, o‘tish va ish joylarini to‘sib qo‘ymaslik;
– transport vositalari, ko‘tarish kranlari va måxa-
nizmlarni ishlatish qoidalari va boshqa yordamchi
vositalardan foydalanish tartiblari;
– baxtsiz hodisalar kålib chiqishi mumkin
bo‘lgan ish usullarini qo‘llashni taqiqlash va kasb
kasalliklariga olib kålishi mumkin bo‘lgan zararli
moddalar haqida tushuncha bårish va ulardan
saqlanish usullarini ko‘rsatish.
Yo‘riqnoma o‘tkazayotganda, avvalo, odatdagi
ish sharoitida ishchi o‘zini qanday tutishi kårakligi
haqida ma’lumot båriladi. Låkin sanoat
korxonalarida ba’zi bir kutilmagan holatlar ham yuz
bårib qolishi mumkin (2-rasm). Masalan, avariya,
yong‘in va boshqa hollarda ishchi o‘zini qanday
tutishi, tåz harakat qilishi muhim ahamiyatga ega.

---

19
Ish joyidagi yo‘riqnomani usta (mastår) yoki
brigadir o‘tkazadi.