Yer usti transport tizimlari

37-расм. МТЗ-82 трактори тақсимлаш қутисининг кинематик 
схемаси. 
1-ўқ; 2,3-эркин юриш муфтасининг (ЭЮМ) ички ва ташқи қобиғи; 4-
тақсимлаш қутисининг ҳаракатлантириш шестерняси; 5-роликлар; 6-тишли 
муфта. 
Харакат 
узатмалар 
қутисидан 
тақсимлаш 
қутисининг 
ҳаракатлантирувчи шестерняси 4 га берилади ва ундан ЭЮМ ни 
қисилувчи роликлари 5 ёки тишли муфта 6 орқали ўқ 1 га берилади. 
Бир поғонали тақсимлаш қутисининг оралиқ шестерняси
ҳаракатни тақсимлаш қутисининг шестерняси 4 билан боғланган 
узатмалар қутисининг иккиламчи ўқидан олади. 

---

88 
Эркин юриш муфтаси ички 2 ва ташқи 3 қобиғдан, бир томонлама 
ҳаракатда қисилиб қолувчи роликлар 5 дан иборат. У етакчи 
ғилдиракларни шатаксираши 6% га етиб, ўқ 1 нинг айланиши эса 
секинлашиб, қобиғ 3 ички қобиғ 2 ни айланишидан ўзиб кетганда 
автоматик равишда қўшилади. 
Тракторлар жуда оғир шароитларда ишлаганда ҳам олдинги етакчи 
ўқ уланиши мумкин. Бу ҳолда ўқ 1 билан шестерня 4 тишли шестерня 
6 орқали муҳим қилиб бирлаштирилади ва эркин юриш муфтаси 
блокировка қилинади. 
Тақсимлаш қутисининг хиллари кўп бўлиб, маълум белгилари 
билан турланади, 38-расм.