O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti

1. Kesilayotgan qatlamning nominal, haqiqiy va qoldiq 
kesimlari va notekisliklarining balandliklarini 
aniqlash. 
Tayanch iboralari
: 
Kesik eni, kesik qatlami,
 
nominal, haqiqiy va qoldiq 
kesimlar, erkin va noerkin 
kesish, geometrik parametrlar,
 
oldingi, asosiy, yordamchi va 
ketingi yuzalar, asosiy va 
yordamchi kesuvchi qirralar.

---

S 
S 
S 
S 
t 
b 
b 
а 
S 
S 
t 
а 
б) 
б) 

а) 
3-rasm
. Kesilayotgan qatlam kesimni har-xil kurinishi: 
a)to’g’ri, b)radiusli 
Kesilayotgan qatlam kesimining ko’ndalang maydoni quyidagi formula bo’yicha 
hisoblanadi: 
 
F = tS = ab.
 
 
(10) 
 
Plandagi asosiy burchak o’zgarganda ham kesish kesimi maydoni doimiyligicha 
qoladi (rasm-4). 
F 
F
Ы
 
F
Х
 
4-rasm
. Nominal va xaqiqiy kesish kesimlari:
S 
Н 

---

b
2
6
3
b
1
a
1
 
a
2
 
a
3
 
5 –shakl. Kesishdagi kesimni o’lchamlariga plandagi asosiy
burchakning ta’siri: 1-90
0
; 2-45
0
; 3-30
0
;