Akademik litsey, kasb-hunar kollejlarida informatika fanini o

Bosh saxifa. Ergonomika
-
inson tomonidan boshqariladigan samarali 
tizimlarni o‘rganadigan va barpo etadigan fandir. Ergonomika insonning mehnat 
faoliyati jarayonidagi haddi-harakati, uning energiya sarflashi, aniq ish bajarishi 

---

paytidagi samaradorlik va jadallikni o‘rganadi. Ergonomika atamasi 1949 yili 
Buyuk Britaniyada, bir guruh ingliz olimlari Ergonomik tekshiruv jamiyatini 
tashkil eta boshlaganlarida qabul qilingan. Sobiq SSSRda 20-yillarda bu fanni 
ergologiya deb atash taklifi kiritilgan. AQSHda ilgari bu fan inson faktorlarini 
o‘rganish deb, Germaniya Federativ Respublikasida esa – antropotexnika deb 
atalgan, lekin bugungi kunda inglizcha atama butun dunyoga keng yoyilgan. 
Ergonomika mini-, midi- va makroergonomikaga bo‘linadi. (grekchadan ergon-
ish+ nomos –qonun). Makroergonomika ―inson-jamiyat‖, ―tashkilot-tashkilotlar 
tizimi‖ tizimlarini o‘rganish va loyihalashtirish bilan shug‘ullanadi. 
Midiergonomika ―inson-jamoa‖, ―jamoa-mashina‖, ―inson-tarmoq‖, jamoa-
tashkilot‖ tizimlarini o‘rganadi. Mikroergonomika ―inson-mashina‖ tizimiga 
bag‘ishlangan. Ergonomika fani 2ta tamoyilga:insonning ishga moslashuvi va 
ishning insonga moslashtiriluviga asoslangandir. Bular butunlay boshqa-boshqa 
narsalardir. Birinchi holda samaradorlik asosiy deb hisoblansa, ikkinchi holda 
qulaylik oldinga chiqadi (bu tamoyil Usabulity Engineering, qisqacha yuzabiliti 
deb ataladigan boshqa bir yo‘nalishga juda yaqindir.) Bu esa yuqori 
samaradorlikka ega tizim albatta noqulay, qulay tizim esa samarasiz bo‘ladi, 
degani emas, also. Hamma gap urg‘uni qaerda qo‘yishdadir.