O’zbekisтon respublikasi xalq тa’lim vazirligi navoiy davlaт pedagogika instituтi biologiya o’qiтish meтodikasi

«So’lak fermentlarining kraxmalga ta’siri» 6-laboratoriya mashg`ulotida o’quvchilar
bajarishi lozim bo’lgan topshiriqlar
1. Og`iz bo’shlig`ida ovqat hazm qilish jarayonini tushuntiring.
2. Og`iz bo’shlig`ida joylashgan so’lak bezlarining nomlarini ayting.
3. So’lak tarkibida qanday moddalar mavjudligini aniqlang. Ular qaysi organik birikmaga
ta’sir ko’rsatishini ayting
4. Sizga berilgan 3 ta probirkaga tomizg`ich yordamida 3 mldan kraxmal kleysteridan
quying.
5. Har bir probirkaga teng miqdorda suv bilan aralashtirilgan so’lak eritmasidan 3 mldan
quying.
6. 1-probirkani 37 gradusli suv hammomiga qo’ying.
7. 2-probirkaga 2-3 tomchi xlorid kislota eritmasidan tomizib, u ham suv hammomiga
qo’yiladi.
8. 3-probirka muz solingan idishga joylashtiriladi. Oradan 30 minut o’tgach, uchala
probirkaga 2-3 tomchidan yod eritmasi tomiziladi.
9. Kuzatilgan hodisani quyidagi jadvalga yozing.
Probirkalar
Solingan moddalar
Sharoit
Kuzatilgan natija
1-
2-
3-
10. Тajriba natijalariga asoslanib, xulosa yasang.

---

33
O’quvchilar o’tkazilgan tajriba natijasiga ko’ra so’lak fermentlari muayyan sharoit,
haroratda kraxmalni parchalashi yuzasidan xulosa yasaydilar.
Laboratoriya mashg`ulotini qisman-tadqiqot metodidan foydalangan holda tashkil etish
tavsiya etiladi.
Laboratoriya mashg`ulotining boshida torshiriqdan o’rin olgan savollar yordamida
o’quvchilarning bob bo’yicha o’zlashtirgan bilimlari faollashtiriladi. Muamoli vaziyatni
vujudga keltirish maqsadida o’quvchilarga muammoli savol bilan murojaat etiladi:
1. Ovqat tarkibidagi qaysi modda so’lak ta’sirida kimyoviy o’zgarishga uchraydi? Uni
qanday tadqiq etsa bo’ladi?
O’quvchilar o’zlarining o’zlashtirgan bilim zahiralaridan foydalanib, muammoli
vaziyatdan chiqishga harakat qilishadi. Laboratoriya mashg`ulotning bu tarzda boshlanishi
o’quvchilarning bilimlarini faollashtirishi barobarida ishni ongli bajarishi va to’g`ri xulosa
yasash imkonini beradi.
Shundan so’ng, laboratoriya ishini bajarishga kirishiladi. Laboratoriya ishini o’tkazishda
kutilishi lozim bo’lgan 30 minutdan o’qituvchi unumli foydalanishi, o’quvchilarga quyidagi
didaktik kartochkalarni tarqatishi va
kichik guruhlar o’rtasida o’quv bahsi uyushtirishi lozim.