Microsoft Word boshqaruv hisobi doc

2.2. (шлаб чиқариш харажатларини асосий ва ёрдамчи ишлаб чиқаришлар бўйича 
ҳисобга олишни ташкил этиш 
Корхоналарнингишлаб чиқариш жараёнида содир боладиган ҳар бир муомаланинг 
бухгалтерия ҳисобини юритишда қуйидаги счетлар гуруҳидан фойдаланилади: 
— 2010 - "Асосий ишлаб чиқариш"; 
— 2310 - "Ёрдамчи ишлаб чиқариш"; 
— 2510 - "Умум ишлаб чиқариш"; 
— 2610 - "Ишлаб чиқаришдаги брак"; 
— 3110 - "Олдиндан тўланган ижара ҳақи"; 
— 3120 - "Олдиндан тўланган хизмат ҳақи"; 
— 3190-"Бошқабўнакхаражатлари"; 
— 8910 - "Келгуси харажатлар ва тўловлар резерви". 
Ишлаб чиқариш харажатларини элементлари ва калкулация моддалари бўйича ҳисоб 
юритишни таьминлаш мақсадида асосий ишлаб чиқаришнинг барча харажатлари 2010-
"Асосий ишлаб чиқариш" счетида тайёрланаётган маҳсулот турлари бўйича гуруҳланади. 
2010 - "Асосий ишлаб чиқариш" счетидан харажатларни ҳисобга олишда қуйидаги 
корхона ва ташкилотлар фойдаланади: 
— маҳсулот ишлаб чиқариш бўйича саноат ва қишлоқ хўжалиги корхонаиари; 
— қурилиш-монтаж, геология-қидирув ишларини бажариш бўйича пудрат, геология ва 
лойиҳа қидирув ташкилотлари; 
— хизматлар кўрсатиш бўйича транспорт ва алоқа корхоналари; 

---

15
— илмий-тадқиқот ва конструкторлик ишларини бажариш бўйича илмий-тадқиқот 
корхоналари; 
— автомобил йўИларини асраш ва таьмирлаш бўйича йў1 хўжаликлари. Ушбу счетнинг 
дебетида маҳсулот ишлаб чиқариш, иш бажариш ва 
хизмат кўрсатиш билан бевосита боғлиқ бўлган харажатлар, шунингдек, ёрдамчи ишлаб 
чиқариш харажатлари, яроқсиз маҳсулотдан кўрилган йўқотишлар ва асосий ишлаб 
чиқаришни бошқариш ва хизраат кўрсатиш билан боғлиқ бўлган бевосита харажатлар акс 
эттирилади. 
2010 - "Асосий ишлаб чиқариш" счетининг кредитида ишлаб cбиқарилган тайёр маҳсулот, 
бажарилган иш ва кўрсатилган хизматнинг ҳақиқий таннархи суммаси акс эттирилади. 
Ёрдамчи ишлаб чиқаришдаги маҳсулот (иш, хизмат) таннархини аниқлаш учун тегишли 
харажатлар 2300 -- "Ёрдамчи ишлаб чиқариш ҳисоби" счетларида ғуруҳланади. 
2300 — "Ёрдамчи ишлаб чиқариш ҳисоби" счетларидан қуйидаги ёрдамчи ишлаб 
чиқаришлами ҳисобга олишда фойдаланилади: 
— энергиянинг ҳар хил турлари (електроенергия, газ ва бошқалар) билан ёрдам кўрсатиш; 
— транспорт хизматларини амалга ошириш; 
— асосий воситаларни таьмирлаш; 
— инструментлар, штамплар, қурилиш деталлари, конструкцияларни тайёрлаш; 
— тош, шағал, қум ва бошқа рудасиз материаллар қазиб олиш; 
— ёғоч материалиарим тайёрлаш ва уларга ишлов бериш; 
— қишлоқ хўжаииги маҳсулотларини тузлаш, қоқи қилиш ва консервалаш (асосан савдо 
корхоналарида); 
— махсус кийимлар ва пояфзалларни таьмирлаш, тикиш ва бошқалар. Шунингдек, 
мазкур счетларда 21-сонли БҲМСга мувофиқ, хўжалик 
юритувчи субьектлар балансида турган илмий-тадқиқот ва тажриба-конструкторлик 
бўлинмалари харажатлари ҳам ҳисобга олинисби мумкин. 2300 - "Ёрдамчи ишлаб 
чиқариш ҳисоби" счетларининг дебетида маҳсулот ишлаб чиқариш, хизмат кўрсатиш ва 
иш бажариш билан боғлиқ бўлган бевосита харажатлар, шу билан бирга ёрдамчи ишлаб 
чиқаришга хизмат кўрсатиш билан боғлиқ бўлган билвосита харажатлар ҳаинда яроқсиз 
маҳсулотдан кўрилган зарар акс эттирилади.