O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

15.2.1-rasm. O„zbek milliy taomlari. 
 
O‗zbekiston sharoitida gastronomiya turizmini shakllantirish-
dagi milliy taomlarning turlari quyidagi 15.2.1-jadvalda berilgan. 

---

258 
15.2.1-jadval 
Gastronomiya turizmini shakllantirishdagi milliy taomlarning 
turlari 
 
№ 
TAOM 
NOMI 
TAYYORLASH 
HUDUDLARI 
IZOH 
1. 
Atala 
Yurtimizning 
barcha joylarida, 
turli usullarda 
tayyorlanadi.
(sut atala, un 
atala, ko‗k atala) 
Atala – yurtimizdagi eng qadimiy 
taomlardan biri hisoblanadi. Qa-
dimdan ota-bobolarimiz atalani 
quvvat bag‗ishlovchi darivor taom 
sifatida iste‘mol qilishgan. Bu 
taom to‗yimliligi bilan bir qatorda, 
oshqozon kasalliklariga davo hi-
soblanadi. 
2. 
Qurtoba 
Navoiy, 
Surxondaryo, 
Jizzax, 
Samarqand, 
Buxoro 
viloyatlarida 
tayyorlanadi. 
Qurtoba – eng qadimiy taomla-
rimizdan biri hisoblanadi. Bu taom 
deyarli barcha xonadonlarda tay-
yorlangan. Chunki qurtoba inson 
organizmiga nihoyatda foydali, 
tanani qizdiruvchi va qo‗shimcha 
quvvat beruvchi taom.
3. 
Shirchoy 
Bu taom ham 
yurtimizning 
barcha 
viloyatlari 
dasturxoni 
nonushtasiga 
tayyorlanadi. 
Shirchoy – ham qadimdan xalqi-
miz orasida eng mashhur taomlar-
dan biridir. Chunki bu taom oson 
tayyorlanishi bilan birga yengil 
hazm bo‗luvchi taom hisoblanadi. 
Oshqozon, buyrak va yurak kasal-
liklariga davo. U o‗zining badanga 
tez singishi, ko‗p quvvatliligi bilan 
mashhur.
4. 
G„ilmindi 
Surxondaryo va 
Samarqand 
viloyatining 
Bulung‗ur, 
Qo‗shrabot 
tumanlarida, 
Jizzax 
viloyatining 
G‗allaorol,
G‗ilmindi – qadimdan ota-bobo-
larimiz dalada ishlab 
holdan 
toyganlarida, shuningdek, mo‗‘ta-
bar mehmonlarga tayyorlab beril-
gan. Chunki xalqimiz orasida juda 
kuchli taom hisoblanadi. Bu taom-
ni faqatgina ustasigina maromiga 
yetkazib 
tayyorlashi 
mumkin. 
Tayyorlash usuli murakkabligi

---

259 
15.2.1-jadvalning davomi
 
Baxmal, Zomin 
tumanlarida 
maromiga 
yetkazib 
tayyorlanadi. 
bois, xalqimizning barcha xona-
donlarida ham tayyorlanmaydi. 
Taom kam quvvatlilarga tavsiya 
etiladi. Yengil, ishtahani ochuv-
chi, kishini uzoq muddat to‗q 
tutish xususiyatiga ega. 
5. 
Yupqa 
Surxondaryo va 
Samarqand vilo-
yatining Bulun-
g‗ur, Qo‗shrabot 
tumanlarida, 
Jizzax viloya-
tining G‗allaorol 
tumanlarida ma-
romiga yetkazib 
tayyorlanadi. 
Yupqa – xalqimizda qadimda aso-
san qish oylari juda sovuq kelgan-
da, oiladagilardan biri qattiq sha-
mollaganda tayyorlangan. Janglar-
da askarlarga ham aynan shu taom 
ko‗pincha tayyorlab berilgan. Bu 
taom nihoyatda kuchli taom hi-
soblanadi. Hamma organizm ham 
bu taomni ko‗tara olmaydi. Faqat 
kuchli organizmli insonlargina bu 
taomni iste‘mol qila oladi.
6. 
Go„ja 
Yurtimizning
tog‗ oldi 
tumanlarining 
barchasida 
tayyorlanadi. 
Go‗ja – xalqimizning yozning is-
siq oylarida chanqoqbosdi taom 
sifatida iste‘mol qilinadigan taomi 
hisoblanadi. Sutli go‗ja Toshkent 
va Farg‗ona vodiysi tomonlarda 
tayyorlanadi. Bu taom jo‗xori, 
makkajo‗xori va bug‗doy yetishti-
riladigan joylarda ko‗proq tayyor-
lanadi. Ushbu taom holsizlikning 
oldini oladi. 
7.