Jo`rayeva A

 
 
Yuqoridagi bu ikki fermentni taqqoslash natijasida NADF ga bog`liq ferment 
Krebs sikliga tegishli emasligini ko`rish mumkin, chunki bu ferment ta’sirida 
siklning yopiq holda aylanishi uchun zarur bo`lgan oksaloatsetat regeneratsiyasi 
amalga oshmaydi. NADF ga bog`liq malatdegidrogenaza NADF∙H
2 
ning sintetik 
jarayonlar uchun generator yoki boshqa reaktsiyalar uchun sarflanadigan malatni 
o`rnini to`ldirish uchun zarur bo`ladi. 
Krebs sikli umuman yopiq fermentativ ko`rinishda ifodalansa ham uning bir 
xususiyatiga e’tibor berish kerak: fermentativ reaktsiyalar suktsinatdan 
oksaloatsetatgacha qaytar. Shu sababdan mitoxondriyalarda bu jarayon teskari 
yo`nalishda ishlashi mumkin, ya’ni oksaloatsetat suktsinatgacha Krebs sikli 
metabolitlariga aylanishi mumkin. Bunday imkoniyat yordamchi reaktsiyalar 
ishtirokida boshqa substratlardan oksaloatsetat hosil bo`lganda yuzaga chiqadi. 
Moddalarning parchalanishi natijasida ko`p miqdorda atsetil-KoA hosil 
bo`ladigan (masalan, yog` kislotalari, piruvat, ayrim aminokislotalar jadal 
COOH 
HO – C – H
H – C – H
COOH 
malat 
COOH 
C = O
CH
2
COOH 
oksaloatsetat 
oksaloatsetat 
Dekarboksillovchi 
malatdegidrogenaza 
malatdegidrogenaza 
NAD NADH
2
NADF
+
NADFH
2
COOH 
C = O
CH
2
COOH 
oksaloatsetat 
COOH 
C=O + CO
2
CH
3 
piruvat 

---

128 
oksidlangan) vaziyatlarda qo`shimcha oksaloatsetat molekulalarining hosil bo`lishi 
zarur. Agar oksaloatsetat miqdori sitrat atsetil-KoA sintezi uchun etarli bo`lmasa, 
unda Krebs sikli atsetil qoldiqlarini ishlatib ulgurmaydi va ular boshqa fermentativ 
jarayonlarda foydalaniladi. 
Krebs siklida atsetil-KoA o`zgarishining umumiy tenglamasi quyidagi 
ko`rinishda bo`ladi: 
Krebs sikli fermentlari 
CH
3
– CO ~ SKoA + 2H
2
O + H
3
PO
4
+ ADF